فيودور داستايئوسکي ايله محاربه حاققيندا صحبت
فيودور داستايئوسکي ايله محاربه حاققيندا صحبت
ترجومه: خاطيره نورگول
آناديليميز :س. محاربه حاقدا نه دوشونورسوز؟
ج. محاربه‌نين اينسانليق اوچون بلا اولدوغو قناعتينده اولماق يانليش دوشونجه‌دير. عکسينه، او، ان اهميت‌لي حادثه‌دير. سياسي، خالقلار آراسي محاربه بوتون موناسيبتلره خئيير وئرير، اونا گؤره ده واجيب‌دير.
س. آخي اينسانلار بير-بيريني اؤلدورور، بوردا واجيب اولان ندير؟
ج. اولا، اينسانلارين محاربه‌يه بير-بيريني اؤلدورمک اوچون گئتمه‌سي فيکري سهودير: ايلکين پلاندا بو حاقدا دوشونولمور، عکسينه، اونلار اؤز حياتلاريني قوربان وئرمه‌يه گئدير. بو، تامام باشقا مسئله‌دير. حياتدا هموطنلريني، وطنيني قوروماق نامينه اؤز حياتيني قوربان وئرمکدن گؤزل ايدئيا اولا بيلمز. هومانيست ايدئيالار اولمادان ايسه اينسانليق ياشايا بيلمز، حتي من تخمين ائدير‌م کي، اينسانليق محاربه‌ني محض بو هومانيست ايدئياني حياتا کئچيرمک اوچون سئوير. بونا احتياج وار.
س. اينسانليق محاربه‌ني سئوير؟
ج. بس نئجه؟ کيم محاربه واختي قاچير؟ عکسينه، هر کسده روح يوکسک‌ليگي يارانير، صلح زاماني اولدوغو کيمي عادي‌ليک و داريخماق حاقدا گيلئي-گوزار ائشيديلمير. محاربه بيتديکدن سونرا ايسه اونو خاطيرلاماغي چوخ خوشلاييرلار، حتي مغلوبيت حاليندا بئله رقته گليرلر. بير ده محاربه دؤورونده بير-بيري ايله گؤروشن زامان اينسانلارين باشلاريني بولايا-بولايا «نه بؤيوک بدبخت‌ليک، گؤر نه‌لر ياشاديق!» دئديگينه اينانمايين. بو ساده‌جه، عنعنه‌دير. عکسينه، هر کسين قلبينده توي-بايرام اولور. ساده‌جه، محاربه‌ني تعريفله‌مکدن هامي چکينير.س. يعني محاربه اولمادان هومانيست ايدئيالار مومکون دئييل؟ آخي صلح واختي اونلارين حياتا کئچمه‌سي داها راحت‌دير.
ج. تاماميله يانليش‌دير. عکسينه، هومانيزم اوزونمدتلي صلح زاماني محوه سوروک‌لنير، عوضينده اوتانمازليق، بيگانه‌ليک ميدانا گلير. اوزونمدتلي صلح زاماني سوسيال اوستونلوک اينسانليغين ان پيس، کوبود طرفينه کئچير. ان اساسي ايسه وار-دؤولت و کاپيتال طرفه. دوغرودور، ناموس، اينسانپرورليک، اؤزونو قوربان وئرمه هله کي تقدير اولونور، قيمتلنديريلير، اما صلح نه قدر چوخ داوام ائتسه، بوتون بو گؤزل، اخلاقي نسنه‌لر سولور، قورويور، اؤلور، زنگين‌ليک ايسه هر شئيي مصادره ائدير. آخيردا آنجاق ايکي اوزلولوک قالير. اوزون مدتلي صلح سوستلوق يارادير، فيکيرلري قاريشديرير، حيسسلري کوتلشديرير، پوزغونلوغا سبب اولور.
س. بس علم، اينجه صنعت محاربه زاماني اينکيشاف ائديرمي؟
ج. علم و اينجه صنعت هميشه محاربه‌دن سونراکي ايلک مرحله‌ده اينکيشاف ائدير. محاربه اونلاري يئنيله‌يير، طراوتلنديرير، تکان وئرير. اوزونمدتلي صلح زاماني علم ده سقوطا اوغرايير. علمله مشغول اولماق اؤزونو قوربان وئرمه‌يي طلب ائدير. اما گلين دوشونک، نئچه عاليم دونيانين قانايان ياراسي اؤنونده داوام گتيره بيلير؟ او دا پارلاماق، دقتي جلب ائتمک ايسته‌يير. سيز نئجه دوشونورسونوز، حقيقي امک‌سئورلر چوخمو قاليب؟ شهرت ايسته‌ييرلر. بونا گؤره ده علم‌ده شارلاتان‌ليق، حيران ائتمک، هر شئي‌دن اؤنجه ايسه فايدالانماق اساس يئر توتور، چونکي عاليم ده زنگين اولماق ايسته‌يير. اينجه صنعت‌ده ده عيني حال‌دير: حيران ائتمک. ساده، آيدين، ساغلام ايدئيالار آرتيق دَبده اولمور. آز-ماز اؤلچو حيسسي، هارمونييا قالير. حيسسلرده و احتراسلاردا ايسه سانکي اَيينتيلر يارانير. اگر دونيادا محاربه اولماسايدي، اينجه صنعت چورويردي. اينجه صنعت‌ده‌کي بوتون گؤزل ايدئيالار محاربه، موباريزه طرفيندن يارانيب.س. بس خريستيان‌ليق؟
ج. خريستيان‌ليق محاربه گرچگيني قبول ائدير و اوزاق‌گؤر‌نليک‌له قئيد ائدير کي، قيلينج صلحون سونونا قدر گئده بيلمز، بو، چوخ اعلادير و وجده گتيرير. شوبهه‌سيز کي، او، يوکسک معنوي آنلامدا محاربه‌ني رد ائدير و اينسان سئوگي‌سيني تر‌نم ائدير. قيلينجلارين کوتانا چئوريله‌جه‌ييي زامان من اؤزوم هاميدان اول، هاميدان چوخ سئوينه‌جه‌يم.س. بس بو، نه زامان باش وئره بيلر؟
ج. بوگونکو دونيا هميشه و هر يئرده محاربه زامانيندان پيس‌دير، او قدر پيس‌دير کي، اونو قوروماق دا اخلاق‌سيزليق‌دير. قيمتلنديرمه‌لي، قورويوب-ساخلامالي هئچ نه يوخ‌دور. صلح زاماني قورخاق‌ليق کؤک سالير. اينسان اؤز طبيعتي اعتباريله دهشت‌لي درجه‌ده قورخاقليغا، اوتانمازليغا مئيل‌لي‌دير و اؤزو ده بونو چوخ گؤزل بيلير. بلکه ده، ائله بونا گؤره او محاربه‌يه بئله سوسايير، اونو چاره کيمي گؤرور. محاربه اينسان‌سئورليگي اينکيشاف ائتديرير و خالقلاري بيرلشديرير.س. خالقلاري نئجه »بيرلشديرير« کي؟
ج. اونلاري بير-بيرينه حؤرمت ائتمه‌يه مجبور ائد‌رک. محاربه اينسانلاري طراوتلنديرير. خئيرييه‌چي‌ليک ان چوخ ائله محاربه ميدانيندا اينکيشاف ائدير. بو حتي غريبه فاکت‌دير کي، صلح محاربه‌دن داها چوخ عصب يارادير. گلين خاطيرلاياق، «کريمه کامپانيياسي» زاماني بيز اينگيليس و فرانسيزلارا نفرت ائديرديک‌مي؟ عکسينه، سانکي اونلارلا داها دا ياخينلاشديق، دوغمالاشديق. اونلارين بيزيم قهرمانليغيميز حاقداکي فيکيرلري ايله ماراقلانيرديق، اونلارين اسيرلريني معالجه ائديرديک. بيزيم عسگر و ضابطلر آتشکس زاماني پوستلارا اوز توتوردولار، حتي آز قالا، اونلارلا قوجاقلاشير، آراق ايچيرديلر. محاربه زاماني ظلم چکنلره هر کس او آندا يارديم ائدير، صلح زاماني ايسه بيز انصافا گليب اوچ روبل وئره‌نه کيمي بوتون ايالت آجليقدان محو اولا بيلر.س. سيزجه، ساده خالق محاربه زاماني داها چوخ ظلم چکميرمي، باشقا يوکسک طبقه‌لردن فرق‌لي اولاراق محروميتلره سينه گرميرمي؟
ج. محاربه محض ساده خالقا گؤره ان ياخشي نتيجه‌لره گتيريب چيخارير. ايسته‌ييرسينيز، لاپ اَن هومانيست اينسان اولون، يئنه ده اؤزونوزو ساده اينسانلاردان اوستون حساب ائديرسينيز. بيزيم زمانه‌ده اؤز اوره‌ييني خريستيان‌ليق اؤلچولري ايله کيم اؤلچور کي؟ جيبله اؤلچولور، حاکميتله، گوجله اؤلچولور و ساده خالق کوتله‌سي ده بونو اعلا بيلير. نئجه آزاد اولورسونوز-اولون، نئجه قانونلار يازيرسينيز-يازين، اينسانلار آراسينداکي غيري-برابرليک هئچ واخت آرادان قالخماياجاق. يگانه علاج محاربه‌دير. محاربه خالقدا روح يوکسک‌ليگي يارادير و اونون شعوروندا لياقت دويغوسونو گوجلنديرير. محاربه ساواش زاماني هاميني برابرلشديرير و آغا ايله نؤکري باريشديرير. يوکسک اينساني کيفيتلر اورتايا چيخير، اينسانلاري عمومي اورتاق سبب اولان وطن اوچون بيرلشديرير. محاربه زاماني قهرمانليغين تام برابرليگي ميدانا گلير.آخان قان واجيب حادثه‌دير. زنگين و موژيک (تزار روسيه‌سينده يوخسول اکينچي و کندلي صينيف) 1812جي ايلده بيرگه ساواشديلار، بير-بيرينه صلح زامانيندا اولدوغوندان داها ياخين اولدولار. محاربه کوتله‌يه اؤزونه حؤرمت آشيلايير، اونا گؤره ده خالق محاربه‌ني سئوير. محاربه‌يه عاييد ماهنيلار بسته‌له‌يير، افسانه‌لر، حکايه‌لر يازير. يوخ، محاربه بيزيم زاماندا واجب‌دير، اونسوز دونيا محوه سوروکلنر.
تاریخ:
1403/06/26 09:42 ق.ظ
|
دفعات بازدید: 67 |
چاپ
آزادی ۶۰۰ نفر زندانی در آذربایجان غربی
درباره آراز آذربایجان