دانش‌آموزان با مطالعه کتاب غیردرسی، تحلیل‌های درسی بهتری ارائه می‌کنند
گروه فرهنگی:یک معلم تاریخ ضمن اشاره به مطالعه گروهی مجموعه »سرگذشت استعمار« در کلاس درس گفت: دانش‌آموزان اذعان می‌کردند نکاتی که در این کتاب خوانده‌اند، برایشان تلخ و گزنده بوده است؛ اما همین آگاهی باعث شده بود آن‌ها در پایان سال تحصیلی، تحلیل‌های خوبی از تاریخ سال‌های استعمار و وقایع آن در قرن‌های ۱۷ و ۱۸ و ۱۹ ارائه دهند.
فاطمه خداوردی: در بخش قبلی گفت‌وگو با مریم بیات، معلم تاریخ و فعال حوزه کتاب کودک و نوجوان، در مورد شرح فعالیت‌های او در حوزه کتاب کودک و نوجوان، کارگاه‌های کتاب کودک و روش او برای پیوند کلاس تاریخ مدرسه با کتاب‌ها و کتابخوان‌کردن نوجوانان صحبت کردیم. در این گفت‌وگو، بیات به تأثیر فعالیت‌های ترویج کتابخوانی نیز که در کلاس درسش انجام داده، اشاره کرده و درباره آن توضیحاتی ارائه داد که در ادامه می‌خوانید:
- خانم بیات، بیشترین تأثیری که در دانش‌آموزان‌تان به واسطه مطالعه مداوم کتاب در کلاس دیدید، چه بود؟
اولین و مهم‌ترین تأثیری که من در خوانش کتاب بین نوجوانان دیده‌ام، بالارفتن اعتمادبه‌نفس دانش‌آموزان است. بچه‌هایی که کتاب می‌خوانند حقیقتاً اعتمادبه‌نفس خیلی بیشتری دارند نسبت به دانش‌آموزانی که کتاب نمی‌خوانند. آن‌ها بهتر می‌توانند راجع به خودشان و احوالات‌شان صحبت کنند؛ ولی بچه‌هایی که کتاب نمی‌خوانند شرایط دیگری دارند. یکی از دانش‌آموزان پارسال من وضعیت درسی خیلی خوبی داشت؛ ولی هر موقع، من از این دانش‌آموز درس می‌پرسیدم نمی‌توانست به سوالات جواب دهد. او را فراخواندم، با او و خانواده‌اش صحبت کردم و در آخر به این نتیجه رسیدیم که این شخص، دانش‌آموز بسیار خوب و درس‌خوانی است، او درجه یک است و فقط مشکلش این است که چون کتاب نمی‌خواند، دایره لغات بسیار پایینی دارد و وقتی از او سوال می‌پرسم و از او می‌خواهم چیزی را تحلیل کند، نمی‌تواند این کار را انجام دهد. از پدر و مادرش خواستم در برنامه هفتگی او، مثلاً پنجشنبه‌ها و جمعه‌ها برنامه کتابخوانی را بگنجانند تا این دانش‌آموز بتواند دایره لغاتش را تقویت کند. بعد از اینکه او کتابخوانی را شروع کرد، من تأثیرات مثبتی را دیدم که در روند تحصیل او گذاشت. این دانش‌آموز دیگر نسبت به قبل بهتر می‌توانست در پرسش‌های کلاسی فعالیت داشته باشد و برگه‌های کلاسی‌اش را پاسخ دهد.
- تابستان رسیده و کودکان و نوجوانان اوقات فراغت مناسبی دارند تا کتاب و کتاب‌خواندن را هم تجربه کنند. نظر شما در این‌باره چیست؟
تابستان فرصت بسیار مناسبی است که بچه‌ها را به فعالیت کتابخوانی تشویق و ترغیب کنیم. هر کسی که دغدغه‌مند حوزه کودک و نوجوان باشد، می‌تواند با کمترین امکانات حتی با داشتن یک صفحه اجتماعی در اینستاگرام، بله، ایتا و غیره، به کودکان و نوجوانان کتاب معرفی کند؛ حتی می‌تواند برای بچه‌هایی که در اطرافش در خانواده، فامیل و همسایه می‌بیند، کتاب بخواند و یا کتاب خوب به آن‌ها معرفی کند. من نیز در مهمانی‌ها به کودکان و نوجوانان فامیل، کتاب معرفی می‌کنم و به آن‌ها می‌گویم که دوست دارم دفعه دیگری که او را می‌بینم آن کتاب را خوانده باشد تا با هم در مورد آن صحبت کنیم. احساس می‌کنم این رفتار نتیجه مثبتی تا به الان داشته است و آن‌ها را به خواندن کتاب ترغیب کرده است.
- لطفاً چند کتاب برای مطالعه در تابستان پیشنهاد دهید.
- کتاب »رویای دویدن« به قلم وندلین ون درانن و ترجمه آناهیتا حضرتی، کتاب »مُتِل کالیویستا« از نشر پرتقال به قلم کلی یانگ و ترجمه مهتا مقصودی که می‌توان گفت یک قصه دخترانه دارد؛ راجع‌به دختری است که هدایت یک متل را قبول می‌کند و کتاب »دختری که ماه را نوشید« نوشته کلی بارن هیل با ترجمه فروغ منصور قناعی، همگی از نشر پرتقال.
- کتاب »خانم دات فایر« نوشته آن فاین با ترجمه هدا لزگی از نشر قدیانی؛ این کتاب را خیلی دوست دارم و خواندن آن را به‌شدت به نوجوانان پیشنهاد می‌کنم، مخصوصاً بچه‌هایی که پدر و مادرشان مشکلاتی باهم دارند و گاهی از اینکه چرا خانواده‌شان همانند دیگر خانواده‌ها نیست، ناراحت‌اند و مجموعه »آنی شرلی« نوشته ال. ام. مونتگمری با ترجمه سارا قدیانی.
- کتاب »شگفتی« نوشته آر جی پلاچیو با ترجمه پروین علی‌پور از انتشارات افق؛ این کتاب جزو بهترین‌هاست و به نظرم هر نوجوانی باید آن را بخواند.
- مجموعه »رمان‌های جاویدان جهان«، مجموعه »کلکسیون کلاسیک« و مجموعه »عاشقانه‌های کلاسیک« از انتشارات افق را هم خیلی به نوجوانان پیشنهاد می‌کنم. فکر می‌کنم این آثار جزو کتاب‌هایی هستند که هر نوجوان باید خواندن دست‌کم دو تا سه جلد آن را در برنامه‌های تابستان خود قرار دهد.
- مجموعه »رولد دال« از نشر افق؛ این کتاب‌ها شامل دو مجموعه می‌شود که یکی از آن‌ها برای کودکان و دیگری مناسب نوجوانان است. واقعاً آثار رولد دال، شاهکار است و به نظر من اگر بچه‌ها رولد دال را نمی‌شناسند و اثری از او نخوانده‌اند، حتماً این مجموعه را بخوانند و با این نویسنده آشنا شوند.
- کتاب و کتابخوانی را چطور می‌توانیم در دنیای کودکان و نوجوانان رو به جلو ببریم و بهبود ببخشیم؟
بچه‌های ما در حوزه کتاب و کتابخوانی به تشویق نیاز دارند. به نظر من هر کسی هر ایده‌ای دارد باید پای کار بیاید و کمکی در این مسیر انجام دهد که بچه‌ها را به کتاب و کتابخوانی علاقه‌مندتر کنیم. اگر معلم هستید، به اندازه وقت پنج دقیقه‌ای سر کلاس یک کتاب معرفی کنید یا یک کتاب بخوانید، اگر فعال حوزه کتاب کودک و نوجوان هستید راهی برای پیوندزدن کتاب با یک نوع از کارگاه‌های سرگرمی پیدا کنید؛ حالا فرقی نمی‌کند بازی و کاردستی باشد یا روان‌شناسی و هر نوع دیگری. اگر ناشر هستید کتاب‌های بهتری برای نوجوانان چاپ کنید، به‌خصوص کتاب‌های تألیفی؛ زیرا کتاب‌های تألیفی می‌توانند آثار خیلی خوبی برای بچه‌ها باشند. این کتاب‌ها می‌توانند فرهنگ ایران را به بچه‌ها یاد دهند. ناشران ما علاقه دارند بیشتر کتاب‌هایشان ترجمه باشد؛ ولی در مواقعی، واقعاً همین کتاب‌های ترجمه بچه‌ها را از فرهنگ ایران دور می‌کنند. چقدر خوب می‌شود ناشران ما دغدغه این را داشته باشند که کتاب‌هایی با موضوع فرهنگ ایرانی و روایت ایرانی برای بچه‌ها چاپ کنند. امیدوارم نویسنده‌های ما نیز بیشتر کار نوجوان بنویسند؛ حتی اگر حوزه تخصصی آن‌ها بزرگسال است و می‌توانند مثل نسیم مرعشی، یک اثر نوجوان خوب هم بنویسند، دغدغه نوجوان را هم به کارهایشان اضافه کنند و از نوجوانان بنویسند. اگر واقعاً می‌خواهیم ایران بهتری داشته باشیم باید بچه‌ها را تشویق و ترغیب کنیم کتاب بخوانند. تقریباً دو الی سه سال است که آموزش و پرورش زمزمه این را دارد که با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کلاس‌هایی را تعبیه کند که ساعت‌هایی از روز دانش‌آموز را به کتاب‌خواندن اختصاص دهند. هنوز این طرح اتفاق نیفتاده است؛ ولی به نظر من اگر روزی این اتفاق صورت بگیرد واقعاً انقلابی در نگاه و تحولی در نسل نوجوان ما اتفاق می‌افتد که فردا بزرگ و وارد جامعه می‌شود.
به گزارش آرازآذرذبایجان به نقل از ایبنا، کلام آخر؛ اگر هر کسی به اندازه خودش یک قدم کوچک بردارد، مطمئن باشید اتفاق‌های بزرگ می‌افتد.
.Arazazarbaiijan.farhangi@gmail.com
نوشته شده توسط admin در چهارشنبه, ۱۳ تیر ۱۴۰۳ ساعت ۵:۲۱ ب.ظ
