گواهي نظام پرستاري؛ تجارت يا تسهيل مهاجرت

معضل مهاجرت گسترده پرستاران ايراني به ديگر کشورها به دليل نداشتن امنيت شغلي و عدم پرداخت دستمزد مناسب با اين حرفه، طي سالهاي اخير جزو اخبار مهم حوزه سلامت بوده و نگراني‌هايي را ايجاد کرده اما هيچ راه‌حل درست، منطقي و عملي براي رفع آن اجرايي نشده است که از اين مهاجرت آسيب‌زننده به مسئله درمان و سلامت کشور جلوگيري شود و تنها رد و نشان وعده‌هاي اوليه که آن‌ها هم تنها روي کاغذ و غيرعملي مانده‌اند به چشم مي‌خورد.
چرا آمار توقف مهاجرت پرستاران باورپذير نيست؟
طي روزهاي اخير انتشار خبر توقف مهاجرت پرستاران ايران حواشي و واکنش‌هاي مختلفي را به دنبال داشته است. محمد شريفي مقدم، دبيرکل خانه پرستار، درباره صحت و سقم خبر توقف مهاجرت پرستاران ايراني مي‌گويد: «مجموعه وزارت بهداشت و سازمان نظام پرستاري، به صورت هماهنگ، بيشتر براي فرافکني و دور کردن اذهان عمومي از مشکلات پرستاري، مي‌آيند و آمارهايي از توقف مهاجرت پرستاران ايراني ارائه مي‌دهند و مي‌خواهند بگويند که وضعيت پرستارهاي ايراني خوب شده و مشکلاتشان حل شده است که ديگر مهاجرت نمي‌کنند؛ در صورتي که اينطور نيست.
زماني که ما اعلام کرديم حداقل 3 هزار پرستار ايراني از کشور مهاجرت کردند، همه مسئولان مربوطه در اين حوزه اعتراض کردند که اين آمار را از کجا آورده‌ايد و البته که ما منابع مختلفي داشتيم و بر اساس آن منابع از مهاجرت پرستاران ايراني مي‌گفتيم.«
دبيرکل خانه پرستار خاطرنشان مي‌کند: »در مجموع چون خروج پرستاران از يک کانال و از يک تونل نيست آمار رسمي مهاجرت آن‌ها را حقيقتا هيچکس نميتواند دقيق بگويد که الان بخواهند بگويند اين آمار 35 درصد کاهش داشته است و سوال ما از مسئولان وزارت بهداشت و نظام پرستاري اين است که چگونه اين عدد را اعلام مي‌کنند.«
پرستاران در تنگنا؛ از ترک شغل تا فرافکني وزارت بهداشت شريفي‌مقدم معتقد است: «مشکلات پرستاري در کشور ما الان بسيار حاد است؛ پرستاري در بحران است و پرستاران ما اگر هم مهاجرت نکنند ديگر سر کار نمي‌آيند و خطاب ما به وزارت بهداشت اين است که به جاي فرافکني، تمرکز خود را بر حل مشکلات پرستاران بگذارند.
الان 60 هزار پرستار در خانه نشسته داريم؛ ترک شغل و تغيير شغل پرستارها را هم داريم و در پاسخ به انتشار خبر "توقف مهاجرت پرستاران ايراني" بايد بگويم که منبع خبر و تعداد مدنظرشان براي عنوان کردن اين خبر چه بوده است.«
چرخه مهاجرت پرستاران؛ سختي‌هاي موقت، درآمدهاي دائم
دبيرکل خانه پرستار بيان مي‌کند:»پرستارهاي ايراني براي مهاجرت فقط به دانمارک نمي‌روند و مهاجرت آن‌ها شامل همه جا مي‌شود. من با يکي از پرستاران ايراني که به همراه همسر خود به دانمارک رفته بود و الان به ايران آمده است گفتگو کردم؛ مي‌گويد بله دانمارک يک مقداري شرايط سختي براي جذب پرستار دارد و جذب پرستار ممکن است يک سال طول بکشد اما اينطور نيست که پرستاران مهاجر در اين مدت وضع بدي داشته باشند.«شريفي مقدم مي‌گويد: »همسر آن زوجي که گفتم به دانمارک رفته بودند، مي‌گويد خانم من پرستار است و 3 هزار يورو يعني 300 ميليون تومان ماهانه حقوق مي‌گيرد و کار خود من هنوز درست نشده است و زندگي ما با حقوق همسرم اداره مي‌شود و برخي از ديگر پرستارهاي ايراني هم که به دانمارک رفته‌اند تا قبل از درست شدن کارشان اموري مثل آشپزي را انجام مي‌دهند و 6 هزار يورو حقوق مي‌گيرند.«
او اضافه مي‌کند: »چرخه پرستاري به ويژه در کشورهايي مثل دانمارک و نروژ به اين شکل است که شرايطي شامل يادگيري زبان کشور ميزبان و شرکت در امتحان علمي براي مهاجران دارند و ممکن است 6 ماه تا يک‌سال طول بکشد تا در حرفه پرستاري جذب شوند اما در اين فاصله اينطور نيست که از گرسنگي بميرند و آنجا در مشاغل مختلف مشغول به کار مي‌شوند. درست مثل ديگر افرادي که از کشور ما با مدارج علمي بالا مثل مهندسي و ... مي‌روند و به مشاغل ديگري غير از تخصص خود با درآمد مناسب مشغول مي‌شوند.«
دبيرکل خانه پرستار اشاره مي‌کند: »آن‌هايي که رفته و مهاجرت کرده‌اند از رفتن خود ناراضي نيستند مثل همين پرستاراني که از ايران به دانمارک رفته‌اند؛ دارند براي ورود به کار، رشته و تخصص خود آماده مي‌شوند نه اينکه ناراضي باشند.«
گواهي 6 ميليوني نظام پرستاري؛ تجارت يا تسهيل مهاجرت؟
شريفي مقدم مي‌گويد: »تاييد يا تکذيب توقف مهاجرت پرستاران ايراني يک مقدار سخت است؛ آن چيزي که ما در شرايط فعلي در کف بدنه مي‌بينيم اين است که شايد اين روند در مورد دانمارک درست باشد چون دانمارک يک زماني به تعدادي پرستار نياز داشت و در مراحل مختلف پرستاران مورد نياز خود را جذب کرد و الان اشباع شده است ولي در کل آماري که وزارت بهداشت درباره توقف مهاجرت پرستاران ايراني مطرح مي‌کند درست نيست.«
او تاکيد مي‌کند: »نظام پرستاري در حال حاضر يک دکاني باز کرده است و مي‌گويد من 6 ميليون تومان مي‌گيرم و يک گواهي صلاحيت حرفه‌اي براي پرستار متقاضي که در نظام پرستاري عضو باشد، صادر مي‌کنم و خب يک سري از کشورها از جمله اين گواهي را از پرستاران ايراني مهاجر درخواست مي‌کنند. آنچه که ما الان مي‌بينيم اين است که پرستاران ايراني به خاطر مسائل و مشکلات مالي خود به شدت به دنبال مهاجرت و ترک کشور هستند و تمايل و اقدامات پرستاران ما براي مهاجرت همچنان سير صعودي دارد.«
بحران کمبود پرستار
او با اشاره به محدوديت‌هاي جذب پرستار در کشورهاي ديگر، توضيح مي‌دهد:»هر کشوري براي پذيرش مهاجران در مشاغل مختلف مثل پرستاري، يک ظرفيت مشخص دارد؛ مثلا دانمارک که کشوري کوچک است زماني به 2 هزار پرستار نياز داشت و الان ظرفيتش تکميل شده و تقاضاي خود را پايين آورده است. يک زماني همين بحث درباره کشورهايي مثل آلمان و استراليا هم مطرح بود.«
او ادامه مي‌دهد: »پرستاري کشور هم‌اکنون به شدت در بحران و دچار کمبود نيرو است و يکي از راه‌هايي که وزارت بهداشت ما پيش پاي پرستاران گذاشته مهاجرت است و ديگر راه ترک شغل پرستاران است؛ خود مسئولان وزارت بهداشت مي‌گويند سالانه 1800 پرستار ترک شغل مي‌کنند. بخشي از پرستاران هم به سراغ مشاغلي که حتي درآمد کمتري مي‌روند که البته راحت‌تر از پرستاري است. بخش عمده‌اي از جامعه پرستاري نيز پرستاران فارغ‌التحصيلي هستند که در خانه نشسته‌اند و همانطور که گفتم آمارشان به 60 هزار نفر مي‌رسد.«
ارعاب به جاي حل مشکل؟
به گزارش آراز آذربايجان به نقل از خبرآنلاين،دبيرکل خانه پرستار با انتقاد صريح از سياست‌هاي وزارت بهداشت، عنوان مي‌کند: »مسئولان وزارت بهداشت به جاي طرح مسائل مختلف، بيايند و پاسخگوي اين باشند که چرا مشکلات جامعه پرستاري را حل نکرده‌اند و همچنان پرستارها از وضعيت موجود ناراضي هستند و متاسفانه بيشتر از ابزار ارعاب، تهديد و احضار براي حل مشکلات جامعه پرستاري استفاده مي‌کنند.«
Arazazarbaijan.ejtemai@gmail.com