چرا نسل زد در جنگ شجاعت بيشتري نشان دادند

او مي‌گويد:»اين نسل در اين دوران نيز همواره دوربين به دست بودند، ويديو و پادکست تهيه و اخبار را بازنشر مي‌کردند. اين موارد باعث مي‌شود وقتي به عنوان يک انسان مشغول کاري هستند، تأثيرپذيري کمتري از اوضاع و احوال مي‌گيرند و ترس کمتري را هم تجربه مي‌کنند. زبان هم را نمي‌فهميديم؛ انگار بين ما و نوجواناني که به نسل »زد« معروفند، ديوارهاي بزرگي بود از جنس سوءتفاهم. بزرگ‌ترها تصور مي‌کردند اين نسل برايش آب و خاک و وطن معنايي ندارد، اما تهاجم رژيم صهيونيستي به کشورمان روي ديگري از اين نسل را نشان داد، وقتي که همين نسل زدي‌ها شجاعت و وطن را براي بزرگ‌ترها معنايي جديد بخشيدند.
فربد يکي از آنهاست. در روزهايي که بيشتر افراد به دنبال رفتن به مکان امني بودند، خانواده فرشته در تهران ماندند، چون فربد پسر 14 ساله‌شان حاضر به ترک شهر نمي‌شد. فرشته مي‌گويد:»هر کاري کرديم پسرم نيامد. ما هم به خاطر او مانديم. نکته جالب اين بود که انگار هيچ ترسي نداشت.« در روزهاي جنگ و دلهره، والديني از جنس فرشته کم نبودند، اما نوجواناني که بدون توجه به هشدارها زندگي معمولي‌شان را ادامه مي‌دادند، چه تصوري از جنگ داشتند؟ آرمان 18 سال دارد. او مي‌گويد:»به نظرم زمان جنگ تن به تن گذشته و حالا دوره هوش مصنوعي و جنگ تکنولوژي است، براي همين رفتن به مکاني ديگر بي‌معناست. من در بيشتر اين روزها به ديدار دوستانم مي‌رفتم و هيچ موشک و پهپادي نتوانست زندگي‌ام را مختل کند.«
شيوا اما دختر 16 ساله‌اي است که هنوز خاطرات تلخ صداي پدافند و انفجار شبانه برايش عادي نشده است. او مي‌گويد:»من در ابتدا خيلي مي‌ترسيدم، فکر مي‌کردم دشمن قدرت زيادي دارد، اما وقتي خبرهاي شليک موشک و پهپاد به اسرائيل را شنيدم، دلم آرام گرفت و در اعماق وجودم به ايراني بودنم افتخار کردم.«
روايت‌هاي نسل زد از روزهاي آتش و دود کم نيست. اين نسل که به نسل ديجيتال موسوم هستند، در فضاي مجازي هم پاي کار وطن ماندند. عکس‌ها و استوري‌هايي از پرچم کشورمان و شعرها و مضامين مرتبط با وطن، آن هم از سوي نسلي که موسيقي غربي را گوش مي‌دهد و هنرمندان خارجي را همانند نمونه‌هاي وطني مي‌شناسد، از نکات جالب توجه در دوره جنگ 12 روزه بود.
دکتر »حميلا بخشي« روانشناس با بيان اينکه نسل زد نسلي هستند که خصوصيات مثبت و منفي را در خود جمع کرده‌اند، مي‌گويد:»اين نسل را»ديجيتال نيتيو« يا بوميان ديجيتال مي‌نامند، زيرا با اينکه از کودکي در فضاي مجازي حضور داشته‌ و در اين فضا رشد کرده‌اند« اين روانشناس با اشاره به اينکه والدين در تربيت اين نسل به آنها اعتمادبه‌نفس داده‌اند، مي‌گويد:»خانواده‌ها، دوستي با اين نوجوانان را سرلوحه کارشان قرار داده‌، براي آنها احترام قائل شده‌اند و با آنان مشورت مي‌کنند. يعني به نوعي والدين دموکراسي را وارد خانواده‌هاي خود کرده‌اند که باعث شده اين نسل نسبت به ساير نسل‌ها متفاوت باشد. دکتر بخشي مي‌گويد:»اين نسل بجز خانواده و دوستان، يک فرهنگ سومي هم دارند. آنها در شبکه‌هاي مجازي خرده‌فرهنگ‌ها را هم جذب مي‌کنند. در حقيقت اين بچه‌ها سه‌فرهنگي هستند. نوجوانان چندان اعتمادي به سنت‌ها ندارند و در برابر آن مقاومت مي‌کنند، اما بيشتر به خود واقعي‌شان فکر مي‌کنند. خودشان را مي‌بينند. با اينکه افراد باهوشي هستند، در تعاملات اجتماعي ضعيفند.« اين روانشناس در تعريف نسل زد به خودشناسي قوي در بين افراد اين نسل اشاره مي‌کند:»آگاهي عجيبي نسبت به خودشان دارند که ناشي از خودشناسي است. از هر ابزاري بهره مي‌برند تا ديده شوند. اين ديده شدن براي آنها مهم‌تر از هر مسأله‌اي است. در دريافت و تحليل اطلاعات سرعت بسيار بالايي دارند. به شکل پيچيده‌اي نيازهاي اجتماعي و روانشناختي آنها درهم تنيده شده است.«
شجاعت و عشق به وطن نکته‌اي بود که در روزهاي بحران در بين نوجوانان نسل زد به چشم مي‌خورد؛ نکته‌اي که اين روانشناس آن را به کمتر بودن تجربه زيستي اين افراد مرتبط مي‌داند:»يک علت جسور بودن، اين است که اين بچه‌ها تجربه زيست کمتري دارند. هنوز مسئوليت يک خانه و خانواده را تجربه نکرده‌اند، در نتيجه ترسي هم ندارند، اما نگراني والدين ناشي از تجربه زيست‌شان است. آنها داراي يک زندگي، خانه و خانواده و مسئوليت هستند، به همين دليل است که سعي در حفظ آنها داشته‌اند، اما نوجوانان هنوز عهده‌دار مسئوليتي نيستند.«پدر و مادرها يک‌طور واکنش نشان مي‌دهند، اما تحليل و تفسير نوجوانان از جنگ به شکل ديگري است. بمب و موشک براي آنها زياد مهم نيست.» بخشي، با بيان اينکه بچه‌هاي نسل زد حاصل ترکيب پيچيده‌اي از عوامل فرهنگي، اجتماعي، شناختي و متفاوت از والدين خود هستند، تأکيد مي‌کند:»ترسي که نسل زد دارد، بيشتر اضطراب اجتماعي است. آنها آگاه به فضاي مجازي و علم ديجيتال هستند. با جست‌وجوهايي که مي‌کنند، کارها را خوب انجام مي‌دهند. به‌روزند اما اکثر آنها اين خلأ را در روابط اجتماعي دارند و در اين مورد ضعيف هستند. به گزارش آراز آذربايجان به نقل از سلامت نيوز،چون ياد گرفته‌اند مطالبه‌گر و جسور باشند، شيوه‌هاي سنتي در تعاملات خانوادگي و اجتماعي براي اين نسل جواب نمي‌دهد و با توجه به انسجامي که در جامعه شکل گرفته بايد راهي پيدا کنيم و بتوانيم با اين نسل ارتباط بگيريم، مطالباتشان را بشنويم و آنها را باور کنيم.«