مديريت بازار سرمايه در شرايط آتش بس

اکنون مساله‌اي که در ميان فعالان بازار سرمايه وجود دارد، اين است که نهاد‌هاي ناظر چه اقداماتي را بايد براي مديريت بازار سهام در هفته جاري انجام دهند؟
سروش گرامي، مدير سرمايه‌گذاري در پاسخ به مساله مديريت بازار سرمايه در شرايط آتش بس پرداخت و گفت: در حال حاضر، کشور در دوره آتش بس قرار دارد. البته بايد توجه داشت که همان‌طور که وزير امور خارجه در برنامه تلويزيوني در پنج شنبه شب به آن اشاره کرد، »آتش بس« به معناي پايان جنگ نيست. بلکه بيشتر شبيه به يک مکث يا توقف موقت است که احتمال نقض آن توسط رژيم صهيونيستي وجود دارد. وي در ادامه گفت:، اما سوال اصلي اين است که در چنين شرايطي نهاد ناظر چه بايد کند؟
در وهله اول بايد اشاره کرد که دامنه نوسان به اندازه کافي محدود هست و با انتشار يک خبر منفي، بازار به جاي اينکه در يک روز اصلاحي باشد، هيجان فروش در چند روز ادامه دارد. گرامي، محدود کردن دامنه نوسان را يک اقدام غيرمنطقي دانست و گفت: اين اقدام مي‌تواند از عدم‌اعتماد به نفس در بازار ناشي شود؛ يعني نوعي نگراني از ريزش بازار باعث مي‌شود تمايل به محدودسازي يا دست کاري در روند طبيعي معاملات ايجاد شود. زماني که بازار سهام دو هفته در حالت تعليق به سر برده است، احتمال فشار فروش کاملا طبيعي است.
مدير سرمايه‌گذاري اضافه کرد: اين نکته حائز اهميت است که در روز‌هاي ابتدايي بازگشايي بازار، نهاد‌هايي مانند صندوق توسعه بازار، صندوق تثبيت، ابزار‌هاي بيمه و صندوق‌هاي بازنشستگي در بازار سرمايه، که وظيفه حمايت از بازار سرمايه را بر عهده دارند، بايد از کسب و کار خود حمايت کنند و تصميمات خود را با سعه صدر در اين خصوص اتخاذ کنند. لزومي ندارد که حتما در پايين‌ترين نقاط اقدام به خريد سهام کنند، چرا که بازار سهام در سطوح ارزنده‌اي قرار دارد و ارزشگذاري آن نامناسب نيست و ممکن است اين فرصت ارزنده از دست برود.
به نظر مي‌رسد اگر شنبه يا روز‌هاي آتي، اقدام به خريد سهام شود، احتمالا در افق يکساله بازدهي بهتري نسبت به سپرده بانکي عايد سرمايه‌گذاران خواهد شد.
گرامي به نقش بااهميت بانک مرکزي در مديريت بازار‌هاي مالي اشاره کرد و گفت:، اما از نکات مهم نقش بانک مرکزي است. در اين هفته‌اي که گذشت، به دليل شرايط به وجود آمده انتظارات تورمي افزايش يافته و در دو سه روز ابتداي جنگ، اوراق اخزا و اراد منفي معامله شدند و YTM اخزا، دو تا 3‌درصد افزايش پيدا کرد و با افزايش اين نرخ، بازار سهام را تحت فشار قرار مي‌دهد و هر کدام از اوراق اخزا به طور ميانگين با 2 الي 3ميليارد تومان معامله مي‌شدند و بانک مرکزي مي‌توانست با يک حمايت حداقلي اين نرخ را کنترل کند، اما اين اقدام انجام نشد و به طور واقع باعث افزايش نرخ تامين مالي شد که اين موضوع در وهله اول به دولت آسيب مي‌زند. بنابر اين يک اقدام منطقي اين است که رئيس بانک مرکزي موقعيت و موضع خود را به طور دقيق مشخص کند.
سيد فرهنگ حسيني، کارشناس بازار سرمايه نيز گفت: تجربه بازار‌هاي مختلف نشان مي‌دهد که بازار‌ها در اثر حمله خارجي و جنگ به صورت هيجاني تاثيرپذيرند. تجربه بورس‌هاي روسيه و اوکراين نيز اين موضوع را نشان مي‌دهند.
در دهه اخير و 11 سپتامبر در 2001 از جمله مواردي است که نهاد ناظر تحت تاثير هيجانات، اقدام به توقف بازار کرده است. بازار سرمايه ايران در دوران جنگ 12 روزه، 9 روز متوقف بوده و اکنون پس از آتش بس بازگشايي خواهد شد و انتظار مي‌رود هيجانات منفي براي فروش وجود داشته باشد.
رفتار‌هاي توده‌وار، محدود بودن دامنه نوسان، اثر ربايشي در تشديد صف‌هاي فروش، زيان‌گريزي، ريسک کوتاه‌مدت و فومو از جمله دلايل رفتاري فروشندگان در روز‌هاي آتي خواهد بود، البته قابل توجه است که ارزش ذاتي شرکت‌ها تغيير خاصي نکرده‌اند. حسيني به عملکرد قابل قبول صندوق‌هاي درآمد ثابت اشاره کرد: در بازگشايي صندوق‌هاي با درآمدثابت با وجود عدم حمايت صندوق‌هاي حمايتي و بانک مرکزي، شاهد مديريت مناسب بوديم که سبب حفظ ثبات شد.
در عين حال ارزش ذاتي شرکت‌ها تغيير خاصي نداشته است و در اين شرايط، بيش واکنشي افراد به رخداد‌ها بيشتر اثر رفتاري دارد.
کارشناس بازار سرمايه توصيه کرد: براي مديريت بازار اقداماتي از جمله کاهش دامنه نوسان، افزايش ضريب اعتباري مشتريان براي جلوگيري از کال‌مارجين شدن، تزريق نقدينگي از سوي صندوق‌هاي حمايتي و تثبيتي، به کارگيري منابع بورس‌ها، سازمان و رسوب منابع سپرده‌گذاري، شفاف‌سازي شرکت‌ها در خصوص آخرين وضعيت توصيه مي‌شود.
به گزارش آراز آذربايجان به نقل از اقتصاد24،بازار‌هاي موازي نيز در دوران جنگ فاقد نقدشوندگي بوده و با وجود نوسان اوليه به سطوح گذشته بازگشته‌اند که مي‌تواند بيانگر بازگشت آرامش به بازار‌هايي مانند ارز و طلا باشد. تجربه شوک‌هاي مشابه نشان مي‌دهد بازار در کمتر از دو هفته توانسته به سطوح بالاتري نسبت به قبل از کاهش بازگردد و اين مهم بايد توسط سرمايه‌گذاران نيز مورد توجه قرار گيرد.
Azazarbaijan.aghtesadi@gmail.com