دولت بايد به فکر بسته‌هاي سياسي و اقتصادي نجات اقتصاد باشد

اقتصاد کشور در حالت انتظار قرار گرفته است؛ اين را به خوبي مي‌شود در سطح بازار مشاهده کرد. گزارش‌ها از يک نوع بلاتکليفي در بخش‌هاي مختلف اقتصاد حکايت دارد؛ اتفاقي که به گفته تحليلگران، رشد اقتصادي را به سمت مثبت نمي‌برد.
به باور اقتصاددانان، «در حال حاضر رکودي بي‌سابقه و عميق، کل اقتصاد را فرا گرفته» و اين در شرايطي است که شاخص مديران خريد در خردادماه به کمترين ميزان خود در يک دهه اخير رسيده است. بر همين اساس، تاکيدها در اين جهت است که «دولت بايد به فکر بسته‌هاي سياسي و اقتصادي نجات اقتصاد باشد.»
در اين شرايط، حالا گزارشي تحليلي منتشر شده که چشم‌انداز اقتصاد ايران در سال 1405 را در سه سناريوي لغو تحريم‌ها، ادامه وضع موجود و تشديد تحريم‌ها ترسيم کرده است. براساس گزارش بازوي پژوهشي صندوق بازنشستگي کشور، در صورت لغو تحريم‌ها، تورم به کمتر از 30 درصد کاهش يابد و رشد اقتصادي به بيش از 8 درصد خواهد رسيد. در سناريوي بدبينانه که مربوط به تشديد احتمالي تحريم‌ها در سال 1405 است، نرخ تورم 39 درصد و رشد اقتصادي 2.2 درصد پيش‌بيني شده است.
سناريوي سوم اين پژوهش هم مربوط به تداوم وضعيت فعلي است. براساس اين گزارش، با ادامه روند فعلي تحريم‌ها در سال آينده، نرخ تورم حدود 30 درصد باقي مي‌ماند و اقتصاد کشور رشدي حدود 2.7 درصد ثبت خواهد کرد.
مکانيسم ماشه مثل دفعه قبل نمي‌تواند اثر کند
در همين رابطه، سيد حميد حسيني، فعال اقتصادي و عضو اتاق بازرگاني تهران مي‌گويد: «اين سه سناريو ديده شده است و محتمل هم هست. حالا بستگي به اراده و تصميم مسوولان دارد که آيا در شرايطي هستند که بتوانند مسايل را حل کنند؟ اين در حالي است که در شرايط عدم تصميم، فقط وضعيت اقتصاد بدتر مي‌شود.«
وي مي‌افزايد: »در رابطه با جنگ آمريکا و اسرائيل هم سه سناريو مطرح است. يک سناريو اين است که برويم توافق کنيم، يک سناريو اين هست که شرايط تشديد مي‌شود و اوضاع بحراني مي‌شود، يک سناريو هم اين است که شرايط کج‌دار و مريز ادامه پيدا مي‌کند و فضا فرسايشي مي‌شود.«
دبيرکل اتاق بازرگاني مشترک ايران و عراق تصريح مي‌کند: »ما در حال حاضر در شرايط عدم اعتماد قرار داريم و توافق، خيلي کار سختي است. اين عدم اعتماد، خيلي کار توافق را سخت مي‌کند، ولي از آن طرف، ايران دنبال اين نيست که از ان‌پي‌تي بيرون بيايد، خليج‌فارس را ببندد و کار افراطي نمي‌کند. بر همين اساس، احتمالا به همين وضعيت مذاکره و تنش ادامه دهيم و شرايط فرسايشي شود.»
حسيني ادامه مي‌دهد: «دفعه قبل که تحريم‌ها در سال 89، 90 برگشت، 20 درصد از رشد اقتصادي را از دست داديم. در مجموع در سه سال 20 درصد رشد اقتصادي را از دست داديم. در سال‌هاي 97،98 و 99 هم که ترامپ از برجام خارج شد، 17 درصد رشد اقتصادي را از دست داديم، ولي از سال 1400 تا 1404 تقريبا توانستيم آن کاهش را جبران کنيم. آن 20 درصد کاهش را هم تقريبا در دوران برجام جبران کرديم.«
وي متذکر مي‌شود: »الان هم به طور معمول رشد اقتصادي 3 درصد پيش‌بيني شده، اما اگر اوضاع فرسايشي شود و مسايل حل نشود، پيش‌بيني شده که رشد اقتصادي 2.2 درصد شود. سال آينده هم ممکن است رشد اقتصادي 2 درصد شود. يعني الان حداقل مي‌دانيم که مکانيسم ماشه ديگر نمي‌تواند مثل دفعه قبل اثر بگذارد.«
عضو اتاق بازرگاني تهران تصريح مي‌کند: »دفعه قبل داشتيم عمده نفت‌خام را به جاهايي صادر مي‌کرديم که تحريم نبود؛ مثل اروپا، هند، کره‌جنوبي، ژاپن و حدود 200، 300 هزار بشکه به چين صادر مي‌کرديم. بر همين اساس، بلافاصله که تحريم‌ها بازگشت، لطمه خورديم.«
حسيني متذکر مي‌شود: »الان شرايط متفاوت است و مکانيسم ماشه اثر قبلي را ندارد. البته ما نبايد بگذاريم مکانيسم ماشه اجرا شود و هر چه مي‌توانيم، تلاش کنيم و در مذاکرات، انعطاف نشان دهيم، ولي در کل کار را خيلي سخت مي‌بينم. در روزهاي گذشته هم ديديم که آقاي رييس‌جمهور انعطاف نشان داده و گفته بود که امروز حتي آمادگي داريم برمبناي انصاف و عدالت با اپوزيسيون نيز گفت‌وگو کنيم، چراکه حل مسائل کشور نيازمند گفت‌وگو و نه تقابل است. آقاي ولايتي هم توييت زده بود که بايد تغييرات اساسي در نظام حکمراني صورت بگيرد و سازوکارها اصلاح شود. آقاي عراقچي هم صراحتا اعلام کرد که ما هيچ‌گاه برنامه نابودي اسرائيل را نداشتيم و هميشه مي‌خواستيم جلوي گسترش اسراييل را بگيريم«
وي بيان مي‌کند: «با اين حال، با وجود همه تلاش‌هايي که مي‌شود، توافق کردن خيلي سخت است. با وجود شيطنت‌هايي هم که اسرائيل دارد، به نظر من کار سخت است. بر همين اساس، شرايط آينده را حالت فرسايشي مي‌دانيم که حالت نه جنگ و نه صلح است و کشور در حالت انتظار و بلاتکليفي مي‌ماند.»
دولت مجبور است برخي پروژه‌ها را تعطيل کند
دبيرکل اتاق بازرگاني مشترک ايران و عراق در پاسخ به اين سوال که در اين شرايط دولت چه بايد کند؟ مي‌گويد:»دولت خيلي نمي‌تواند کاري بکند. کارهاي اقتصادي وقتي تحت‌تاثير مسايل سياسي و تحريم قرار مي‌گيرد، خيلي به نظر نمي‌آيد بشود کاري کرد.«
حسيني تاکيد مي‌کند:»البته دولت بايد همه توان خود را بگذارد تا بتواند رضايت مردم را جلب کند، چون عاملي که موفقيت کشور در اين شرايط جنگي شد، اين بود که مردم نجابت به خرج دادند و با نظام همراهي کردند. ما ديديم که اسرائيل در روزهاي آخر به مردم حمله کرد و جاهايي را زد که مردم بودند و اين نشان مي‌داد که از مردم، عصباني است و فکر مي‌کرد که مردم بعد از حمله اسرائيل، با او همراهي مي‌کنند.«
وي متذکر مي‌شود: »به نظر من دولت بايد همه تلاش خود را بکند و جلوي عوامل نارضايتي که در جامعه وجود دارد، مثل فيلترينگ و حرکت‌هاي تندروانه، بايستد تا انسجام ملي حفظ شود.«
اين فعال اقتصادي تصريح مي‌کند: در عرصه اقتصادي هم دولت مجبور است بسياري از پروژه‌ها را تعطيل کند و در کارها تجديدنظر کند و همچنين تلاش کند که قيمت‌ها به صورت افسارگسيخته بالا نرود و تورم به شدت بالا نرود. در ديپلماسي خارجي هم دولت بايد تلاش کند که روابط با همسايگان را تقويت کند تا از ظرفيت همسايگان و نيز ظرفيت چين و روسيه در روابط با دنيا استفاده کنيم.«
به گزارش آراز آذربايجان به نقل از خبرآنلاين،حسيني همچنين در واکنش به شاخص مديران خريد در خردادماه که به کمترين ميزان خود در يک دهه اخير رسيده است، خاطرنشان مي‌کند: »به هرحال اقتصاد کشور اگر از بلاتکليفي خارج شود، وضعيت خيلي فرق مي‌کند. الان مشکل اين است که در حالت انتظار هستيم و فعالان اقتصادي نمي‌دانند چه اتفاقي مي‌افتد«