گروه فرهنگي:امروز اتحاد مهمترين مسئله است احسان شادماني معتقد است که براي جلب نظر مخاطبان در اقشار مختلف، لازم است که مستندهاي سينمايي درباره اسرائيل و فلسطين از خوانشهاي صرفاً رسمي فاصله بگيرند.
سينماي مستند را ميتوان يکي از مديومهاي سينمايي و رسانهاي بسيار مهم دانست که در جهان امروز نقشي اساسي در ثبت وقايع تاريخي دارد و ميتواند ابعاد پنهان يا ناديدهگرفته شده يک اتفاق را براي مخاطبان خود به تصوير بکشد و جامعه خود را نسبت به پديدههاي سياسي، اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و… جديد به شناخت بيشتري برساند.
درک دقيق يک مسئله، نگاه به آن از زواياي مختلف، ثبت يک اتفاق به عنوان يک واقعيت تاريخي، تبيين واقعيتها و… ميتواند از کارکردهاي مهم سينماي مستند باشد و در بزنگاههاي تاريخي همواره اين سينما ميتواند نقشي جدي و سازنده در جامعه خود ايفا کند اما مطمئناً لازم است که پيش از هر چيز، بين سينماي مستند و توليدات ساخته شده در اين سينما و مخاطبان اعتمادي ايجاد شود که مخاطب بتواند به محتواي آثار اعتماد کرده و با آن ارتباط برقرار کند.
با حمله متجاوزانه رژيم صهيونيستي به کشورمان لزوم شناخت ماهيت اين رژيم و دليل اقدامات متجاوزانهاش بيش از هميشه به يک نياز اساسي براي جامعه امروزمان تبديل شد و در اين بين ميتوان مستندسازان را قشري تأثيرگذار و مهم دانست. در اين سالها فيلمسازان بسياري در اين حوزه فعاليت کردهاند که احسان شادماني تهيهکننده و کارگردان سينماي مستند يکي از همين سينماگران است که در سالهاي گذشته مستندهايي در حوزه موضوع فلسطين و اسرائيل تهيه و کارگرداني کرده است.
احسان شادماني فرزند سپهبد شهيد علي شادماني که در پي حملات رژيم صهيونيستي به شهادت رسيد درباره نقش سينماي مستند در تبيين ماهيت رژيم صهيونيستي اظهار کرد: متأسفانه مستندهاي توليد شده در کشور ما توسط صداوسيما و بعضي نهادهاي فرهنگي در سالهاي دور آثار باکيفيتي نبودند و خوانشي صرفاً رسمي يا اصطلاحاً حکومتي از فلسطين و اسرائيل ارائه دادند و اين آثار به همين دليل نتوانستند نظر قشر خاکستري جامعه را با خوانش خود همراه کنند اما در اين بين برخي دوستان مستندساز از منظر اجتماعي به موضوع نگاه کردند و توانستند برخي نظرات را به خود جلب کنند.
شادماني خاطرنشان کرد: من به شخصه مستندي به نام «آن هفت روز» ساختم که به زندگي در غزه ميپردازد و برايم جالب بود حتي مخاطباني که نسبت به اين موضوعات گارد داشتند هم فيلم را ديدند و با آن ارتباط برقرار کردند چون در اين مستند ما نگاهي اجتماعي داشتيم و نتيجهگيري درباره موضوع را بر عهده مخاطب گذاشته بوديم. برخي موسسههاي فرهنگي در اين سالها فيلمهاي مستندي توليد کردند که آثار با کيفيتي بودند و به همين دليل توانستند نظر مخاطبان را به خود جلب کنند و اتفاقاً توانستند اکران جهاني هم داشته باشند و در کشورهايي چون آمريکا نمايش داده شدند. مسير خوبي شکل گرفته و مستندهايي ساخته ميشوند که با آن خوانش و نگاه صرفاً آرماني فاصله دارند و اين رويکرد باعث ميشود که قشر خاکستري جامعه که شايد نسبت چندان نزديکي هم با حاکميت احساس نکند يا موضوع فلسطين و اسرائيل برايش اهميت چنداني نداشته باشد هم با اين آثار ارتباط برقرار کند.
وي افزود: خوشبختانه امروز اتحاد و وفاقي در جامعه شکل گرفته که همه چيز بايد حول اين محور باشد که ما را در کنار هم قرار دهد و مانع از بين رفتن اين اتحاد شود. پيشتر در آثار مستند و حتي گزارشهايي که از صداوسيما منتشر ميشد اين موضوع چندان مورد توجه نبود، صرفاً يک گزارش ارائه ميشد و از يک زاويه به مسئله نگاه ميشد اما وقتي زاويه نگاه تغيير کند يا مناظر تازهاي از موضوع مورد توجه قرار بگيرد طيفهاي مختلفي ميتوانند با اثر ارتباط برقرار کنند. امروز ميتوانم بگويم که حدود 30 تا 35 درصد آثار از آن نگاه غالب گذشته که ابعاد هنري آثار چندان مدنظر نبود و به محتوايي ثابت فکر ميشد، فاصله گرفتهاند و ابعاد هنري و توجه به زواياي مختلف موضوع مورد توجه قرار گرفته است.
اين کارگردان درباره مستندسازي در شرايط جنگي و مصائب آن، گفت: در 12 روز جنگ تحميلي با توجه به شرايطي که وجود داشت مطمئناً فضا به سمت امنيتيشدن رفته و امکان اين وجود نداشت که هر مستندسازي بتواند دوربين به دست گرفته و تصاويري مستند از اتفاقات رخ داده، ثبت کند. من به دليل شهادت پدرم نتوانستم در اين 12 روز براي ساخت اثر اقدام کنم اما دوستاني اين کار را کردند و با وجود شرايط امنيتي به نظر ميرسد که همکاريهاي مناسبي با مستندسازان صورت گرفته است که بايد ببينيم چه آثاري در نهايت توليد خواهد شد.
تهيهکننده مستند «سلاح نفت» درباره تأثيرگذاري سينماي مستند بر جامعه گفت: هنر سينماي مستند اين است که حرف مستند ميزند و واقعهاي را دقيق و درست روايت ميکند که به همين دليل اين سينما براي قشر نخبه و کساني که اهل پژوهش هستند از هر فيلم يا سريالي جذابتر است و مستندي که بدون جانبداري موضوعش را روايت کند قطعاً اثر جذابتري براي طيف وسيعتري از مخاطبان خواهد بود.
وي افزود: جشنوارهها و رويدادهاي هنري هم تا حدي به اين موضوع پي بردهاند و در جشنوارههايي مثل سينماحقيقت، جشنواره مقاومت و چند رويداد ديگر بخش فلسطين راهاندازي شده و ميبينيم که در سه سال گذشته استقبال خوبي از سوي مستندسازها نسبت به موضوعات فلسطين و رژيم صهيونيستي صورت گرفته و در اين سه سال شاهد بوديم که حتي طيفهايي که انتظار ميرود به اين موضوعات بيتوجه باشند در سالن سينماها حاضر شده و در مواردي فيلم را تشويق کردهاند. نبايد فراموش کنيم که موضوع فلسطين بيش از هر چيز يک موضوع انساني است و همه مردم از پرداختن به موضوعات انساني در آثار هنري استقبال ميکنند.
شادماني در پايان تأکيد کرد: مطمئناً با تجاوز اسرائيل به خاک کشورمان، توجه به اين موضوع در بين مردم نيز بيشتر ميشود و لازم است که مستندسازها هم با توجه به اتفاقات روز آثاري با اين موضوع توليد کنند.
به گزارش آرازآذربايجان به نقل از ايلنا، اميدوارم ميزان توليدات اين حوزه دو چندان شود و مستندسازان به درستي موضوع فلسطين و ماهيت رژيم صهيونيستي را براي مخاطبان و مردم تبيين کنند.
.Arazazarbaiijan.farhangi@gmail.com