گروه خانواده و سلامت: علتهايي وجود دارند که در بيعلامتبودن بيماريهاي قلبي نقشي جدي را ايفا ميکنند و باعث ميشوند اين وضعيت بيشتر از هر وقت ديگر بروز پيدا کند. ابتلا به ديابت، فشارخون، مصرف موادمخدر، مسکنها و... ازجمله اين عوامل در پنهانشدن علائم قلبي است
مرگ ناگهاني يک ورزشکار حرفهاي در زمين بازي، تصوير خيلي دور و غريبي برايمان نيست؛ ورزشکاراني که ظاهرا و بدون هيچ علائمي از ابتلا به بيماري قلبي، ورزش حرفهاي انجام ميدهند و ناگهان قلبشان از تپش ميايستد. چنين اتفاقاتي نشان ميدهد که بروز بيماريهاي قلبي، در افراد مختلف، هميشه با علائم مشخص خودش را نشان نميدهد؛ گاهي آنقدر بيسروصدا از راه ميرسد که از وجود اين بيماري در بدنمان شوکه ميشويم.
شايد براي همين است که قريببهاتفاق متخصصان قلب معتقدند معاينه منظم ميتواند از بروز بخش قابلتوجهي از بيماريهاي قلبي جلوگيري کند.تصور بسياري از افراد درباره بروز و ابتلا به بيماريهاي قلبي اشتباه است. بهعنوانمثال، برخي فکر ميکنند که حتما بايد دردي در سمت چپ قفسه سينه داشته باشند، يا اينکه اين درد بايد آنقدر شديد باشد که به دست چپشان نيز برسد.
همچنين، برخي تصور ميکنندکه حتما بايد حالت تهوع يا سرگيجه را تجربه کنند. اين درحالياست که گاهي بيماري قلبي، در سکوت و بدون کوچکترين نشانهاي خودش را نشان ميدهد.
موضوعي که دکتر فريد متين، متخصص قلب و عروق هم آن را تاييد ميکند و ميگويد:»واقعيت اين است که بيماريهاي قلبي، در بسياري از موارد بدون علائم هستند. چهبسيار بيماراني که ما با آنها مواجه هستيم و ميگويند که مدت زيادي هيچ علائمي نداشتهاند وحالا براي عوارض ناشي از بيماري قلبي، به متخصص ديگري مراجعه کردهاند ومتوجه بيماري خود شدهاند.«
به همين دليل است که قريببهاتفاق متخصصان قلب و عروق، از ضرورت انجام معاينه بهعنوان مرحله قبل از درمان ياد ميکنند که باعث تشخيص بيماريهايي ميشود که براي فرد قابل تشخيص نيست و فقط از عهده متخصصان برميآيد.
و ناگهان سکته!
نه هميشه اما در برخي موارد، علتهايي وجود دارند که در بيعلامتبودن بيماريهاي قلبي نقشي جدي را ايفا ميکنند و باعث ميشوند اين وضعيت بيشتر از هر وقت ديگر بروز پيدا کند. ابتلا به ديابت، فشارخون، مصرف موادمخدر، مسکنها و... ازجمله اين عوامل در پنهانشدن علائم قلبي است؛ موضوعي که دکتر متين هم آن را تاييد ميکند و ادامه ميدهد: »در افرادي که چنين شرايطي دارند، علائم حاد بيماري شديد قلبي، ممکن است با ظاهري بسيار خفيف بروز پيدا کند و يا حتي هيچ علامتي وجود نداشته باشد. به همين دليل است که ما در چنين مواقعي، هيچ چارهاي جز معاينه و پيشگيري براي آگاهشدن از بيماري قلبي و جلوگيري از بروز نوع شديد بيماري و سکته نداريم.«
درواقع دکتر متين معتقد است که بعد از عبور از سن مشخص در آقايان و خانمها، همه افرادي که فاکتورهاي خطر،مانند سابقه بيماريهاي قلبي در خانواده، چربيخون، فشارخون، مصرف سيگار و...را دارند بايد براي آگاهي از وضعيت قلبيشان مراجعه منظم و مکرر به متخصص داشته باشند: »در بيماران قلبي، هدف ما حفظ بافت و عضله قلب است؛ چراکه وقتي عضله اين ارگان حياتي از بين برود بازگشت آن با روشهايي صورت ميگيرد، اما در خيلي موارد، امکانپذير نيست؛ پس لازم است که پيش از رسيدن به اين مرحله از خطر، از وقوع آن جلوگيري کنيم.«
بيماريساز يا پوشاننده بيماري؟
فريد متين، ازچند دسته ازفاکتورهاي خطر براي بيماريهاي قلبي نام ميبرد: » فاکتورهاي خطر به سه دسته تقسيم ميشوند.
دسته اول شامل فاکتورهاي خطري است که آنها را ميشناسيم، اما درحالحاضر نميتوانيم براي کاهش يا کنترلشان اقدامي انجام دهيم؛ مانند جنسيت مرد در ابتلا به گرفتگي عروق قلب، عوامل ژنتيکي، سابقه خانوادگي و موارد مشابه. دسته دوم شامل عواملي است که آنها را ميشناسيم و ميتوانيم تأثيرشان بر سلامت قلبمان را کاهش دهيم؛ مانند ترک سيگار، کنترل ديابت و فشارخون، که از مهمترين عوارض اين عوامل گرفتگي عروق کرونر قلب است. دسته سوم شامل عواملي است که نهتنها آنها را ميشناسيم، بلکه نميتوانيم مانع بروزشان شويم؛ مانند عوامل ويروسي و عفوني. البته، تحقيقات روزانه در حال انجام است تا بهتر اين عوامل و نقش آنها در سلامت قلب مشخص شود.«
اما آنچه در اين ميان اهميت دارد اين است که برخي از اين فاکتورهاي خطر در بيماران، نهفقط عاملي براي بيماري بلکه باعث پوشيدگي علائم بيماري ميشوند و اجازه نميدهند علائم خودش را نشان دهد و فرد را از وجود بيماري آگاه کند. البته که اين متخصص قلب ادامه ميدهد در برخي موارد و اغلب در سن بالا، تظاهرات بيماري گرفتگي قلب، ميتواند خيلي متفاوت باشد. چنانچه گاهي آنفارکتوس قلب، ممکن است خودش را با بيرونروي و اسهال نشان دهد که اين مسأله تنها در صورت هوشياري پزشک است که تشخيص دادهميشود.
هميشه پيشگيري بهتر از درمان است
به گزارش آراز آذربايجان به نقل از سلامت نيوز،احتمالا شما هم کم نشنيدهايد؛ اينکه ميگويند فلاني تا ديروز کوهنوردي ميکرد و ديشب خوابيد و از جايش بلند نشد! اما در وضعيت قلبي چنين فردي چه اتفاقي ميافتد که بهطور ناگهاني سکته ميکند: «چنين افرادي ظاهري سالم دارند، اما احتمالا اگر معاينهاي انجام ميدادند، با وضعيت نامناسبي در قلب خود مواجه ميشدند.
درواقع، اين دسته کساني هستند که براي مدتها بيماري را با خود حمل ميکنند، اما علائم ظاهري ندارند و به همين دليل به پزشک مراجعه نکرده و معاينه انجام ندادهاند. اين موارد را دکتر متين بيان ميکند و معتقد است که اهميت معاينه و پيشگيري از بيماريهاي قلبي را به ما نشان ميدهد. معاينهاي که فرد را از وضعيت قلبياش آگاه ميسازد و از پيشرفت بيماري به مراحل بعدي جلوگيري ميکند.
زمان معاينه منظم در افراد مختلف، متفاوت است؛ چنانکه بهتر است افرادي که برخي از فاکتورهاي خطر را دارند، از 30سالگي به بعد و افراد بدون داشتن زمينههاي خطر، از 40 تا 45سالگي به بعد، هر ششماه يکبار معاينه شوند.» دکتر متين اضافه ميکند که لازم است که آقايان درصد بيشتري نسبت به خانمها، اين معاينه و بررسي وضعيت قلبشان را جدي بگيرند.