آنچه از نقاشي کودکان شاد و غمگين مي توان فهميد

مليکا ملک زاده رضوي، کارشناس ارشد روانشناسي تربيتي، مي‌گويد: نقاشي کودکان صرفاً يک فعاليت سرگرم‌ کننده يا خلاقانه نيست و يکي از ابزارهاي اصلي بيان هيجانات، خواسته‌ها، نگراني‌ها و حتي تجربه‌هاي ناخودآگاه آن‌هاست. از آنجا که کودکان در سنين پايين، مهارت کلامي محدودي براي بيان احساسات و افکار پيچيده دارند، نقاشي يکي از امن‌ ترين و مستقيم‌ ترين راه‌ها براي بازتاب دنياي دروني آن‌هاست. اما اين به معناي تفسير قطعي دنياي درون کودک نيست. تفسير نقاشي بايد هميشه در کنار ساير ابزارهاي ارزيابي روان‌ شناختي مانند مصاحبه، مشاهده و آزمون‌هاي عيني صورت بگيرد.
نشانه‌هاي مورد بررسي در نقاشي کودکان
روان‌ شناسان عناصر مختلفي را در نقاشي کودک بررسي مي‌کنند:
رنگ‌ها: کودکان شاد اغلب از رنگ‌هاي روشن (زرد، سبز، آبي آسماني، نارنجي) استفاده مي‌کنند. رنگ‌هاي تيره يا تکرار زياد رنگ مشکي، قرمز تند و خاکستري ممکن است نشانه خشم، اضطراب يا غم پنهان باشد.
اندازه و محل ترسيم: نقاشي‌هايي که شخصيت اصلي را کوچک، گوشه‌ گير يا در پايين صفحه قرار مي‌دهند، مي‌توانند نشانه احساس ضعف، انزوا يا اضطراب باشند. برعکس، کشيدن تصاوير بزرگ و در مرکز، نشانه اعتماد به‌نفس بالاتر است.
جزييات چهره و بدن: حذف بخش‌هايي از بدن مثلاً دهان يا دست‌ها مي‌تواند نشان‌دهنده احساس فقدان کنترل يا ناتواني در بيان احساسات باشد. چهره‌هاي بدون چشم، دهان يا ابرو، ممکن است نشانه ترس از قضاوت، احساس بي‌ قدرتي يا تجربه‌هاي آسيب‌ زا باشد.
فشار دست و خط: فشار بيش از حد مداد يا خطوط بسيار تند و خشن مي‌تواند علامت تنش يا عصبانيت باشد. خطوط کمرنگ ممکن است با اضطراب يا بي‌ انگيزگي مرتبط باشند.
مضامين رايج: کودکي که خانه‌ اي گرم با درخت و خورشيد مي‌کشد، احتمالاً در فضاي خانوادگي ايمن قرار دارد. در مقابل، خانه‌هاي بدون در و پنجره، شخصيت‌هاي تنها يا تصاوير تخيلي ترسناک، مي‌توانند از اضطراب يا ناامني خبر دهند.
تفاوت نقاشي کودک شاد و غمگين
نقاشي کودک شاد معمولاً پر از رنگ‌هاي متنوع، شخصيت‌هايي با چهره‌هاي خندان، ارتباط‌هاي روشن ميان افراد (مثلاً دست‌ به‌ دست بودن اعضاي خانواده)، خورشيد در آسمان، طبيعت سرسبز و نظم فضايي در نقاشي است. اين کودکان معمولاً از ترسيم خودشان در مرکز نقاشي نمي‌ترسند و جايگاه مشخصي در خانواده يا جامعه براي خود قائل‌ اند. کودکاني که در محيط‌هاي امن، با محبت و قابل پيش‌ بيني رشد مي‌کنند، به‌طور طبيعي تمايل به بازنمايي اين امنيت در نقاشي‌هايشان دارند.
اما نقاشي کودک ناراحت يا مضطرب، ممکن است عناصر و مضاميني را شامل شود. استفاده مکرر از رنگ سياه يا خاکستري. حذف خود از نقاشي يا کشيدن خود به‌ شکل بسيار کوچک. ترسيم عناصر ترسناک مانند هيولا يا حيوانات خشن. خانه‌هايي تاريک يا بدون در و پنجره (احساس نداشتن امنيت يا آزادي) و جدايي افراد خانواده يا چهره‌هاي غمگين از اين جمله اند. تجربه‌هايي مانند تعارض والدين، طرد شدن، خشونت يا تغييرات ناگهاني مثل طلاق يا مهاجرت، مي‌تواند خود را در مضامين نگران‌ کننده در نقاشي کودک نشان دهد. کودکي که قبلاً شاد نقاشي مي‌ کرده و حالا ناگهان فقط موجودات ترسناک مي‌ کشد، ممکن است دچار استرس يا اتفاقي در محيط زندگي‌ اش شده باشد.
تکرار موضوعات خاص
به گزارش آراز آذربايجان به نقل از خبرآنلاين،اگر کودکي چندين بار پشت سر هم يک چيز خاص مثلا هميشه باران، زندان، حيوان زخمي يا خانه بدون پنجره بکشد، مي‌تواند نشانه گير افتادن ذهن در يک تجربه، ترس يا خاطره‌ خاص باشد. همچنين نقاشي کودکاني با تجربه‌ آسيب ممکن است شامل اشکال شکسته، بدن‌هاي ناقص، چهره‌هاي بي‌ احساس يا فضاي تيره و خالي باشد. گاهي کودکاني که مورد آزار يا بي‌ توجهي بوده اند، آدم‌ها را بدون دست، دهان يا چشم مي‌ کشند.