یارانه در این وضعیت بغرنج اقتصادی عددی نیست
مریم سلطان زاده
گروه اقتصادی: تحلیلگران اقتصادی در حالی که از لزوم پرداخت یارانه نقدی به نیازمندان واقعی و حتی افزایش رقم آن حمایت میکنند، پرداخت آن به بخش عمده جمعیت کشور را موجب افزایش شکاف طبقاتی و گستردهتر شدن فقر و بیکاری میدانند.
دولت قصد داشت در سال جریان بررسی و تصویب لایحه بودجه ۱۳۹۷ کل کشور و در راستای ریشه کنی فقر مطلق از تعداد ۷۶٫ ۵ میلیون نفری یارانه بگیران که ۹۶ درصد کل جمعیت را در بر میگیرد، کاسته و در مقابل ارائه خدمات رفاهی به دهکهای پایین جمعیتی را افزایش دهد.
حسن روحانی رئیس جمهوری سوم بهمن در یک گفت و گوی تلویزیونی اعلام کرد: در انتخابات دو وعده مهم به مردم دادم؛ اشتغال و رفع فقر مطلق که این دو هدف را در لایحه بودجه ۱۳۹۷ آوردهام و از نمایندگان مردم در مجلس میخواهم کمک کنند این اهداف محقق شود. با این حال، نمایندگان مجلس شورای اسلامی یکشنبه گذشته (هشتم بهمن) در اقدامی بیسابقه با کلیات بودجه پیشنهادی سال ۱۳۹۷ مخالفت کردند و آن را به کمیسیون تلفیق باز گرداندند تا ظرف ۷۲ ساعت بازنگری و به مجلس ارجاع شود. ابوالفضل سروش عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در مصاحبهای، موضوعاتی مانند هدفمندی یارانهها و مباحث مربوط به هزینهها را مهمترین دلایل این مخالفت عنوان کرد.
هادی قوامی نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز با اشاره به تغییرات لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ گفت: پیشنهاد کردیم در تبصره ۱۴ که مربوط به پرداخت یارانه به خانوارها است، رقم ۲۳۰ هزار میلیارد ریالی پیشنهاد دولت به ۳۰۰ هزار میلیارد ریال افزایش یابد. وی افزود: اگر این پیشنهاد رای بیاورد تعداد کمتری از یارانه بگیرها حذف میشوند. این پیشنهاد در کمیسیون تلفیق بودجه رای آورد و اکنون باید دید در جریان بررسی و تصویب جزئیات لایحه بودجه، فضای عمومی مجلس درباره آن چه نظری دارد.
دوام ندارد
یک اقتصاددان و تحلیلگر مسائل اقتصادی درباره افزایش منابع اجرای قانون هدفمند کردن یارانهها در سال آینده گفت: هیچ کشوری نمیتواند به بخش اعظم جمعیت خود یارانه پرداخت کند، زیرا حتی اگر رقم آن برای هر شهروند ناچیز باشد، اما سر جمع رقم برای دولت مبلغ هنگفتی است.
مهدی پازوکی تاکید کرد: این کار قابل دوام نیست و اساساً توزیع پول میان همه یک سیاست عوام گرایانه است که در دولت دهم با انجام آن هزینهای به کشور تحمیل شد که هر چند در ظاهر به نفع مردم به نظر میرسد اما درحقیقت ضد کارآفرینی است و به گسترش فقر دامن میزند. این تحلیلگر اقتصادی معتقد است: دولت برای ریشه کنی فقر مطلق فقط باید به سه دهک پایین درآمدی، یارانه پرداخت کند که با توجه به جمعیت هشت میلیونی هر دهک، ۲۴ میلیون نفر مستحق دریافت یارانه خواهند بود.پازوکی ادامه داد: ۹ میلیون نفر از این تعداد که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی هستند برای دولت مشخصند، بقیه نیازمندان نیز باید از طریق کمیته امداد ثبت نام کنند، راستی آزمایی شوند و در صورت استحقاق تحت پوشش یارانه نقدی قرار گیرند. این اقتصاددان در توضیح ارتباط جمعیت یارانه بگیران و کاهش کارآفرینی اظهار کرد: از آذر سال ۱۳۸۹ که یارانه نقدی برقرار شد تاکنون، بودجه عمرانی به طور متوسط زیر ۵۰ درصد تخصیص پیدا کرده است، زیرا دولت به دلیل محدودیت منابع مجبور بوده این رقم را از محل کاهش بودجه عمرانی تامین کند. وی، کاهش اعتبارات جاری که بخش عمده آن حقوق کارکنان دولت است را برای دولت تقریبا غیر ممکن دانست و گفت: دولت در این سالها چارهای جز کاهش بودجه عمرانی نداشته و گزارشها نشان میدهند، دولت از سال ۱۳۸۹ تا سال ۱۳۹۴، دو برابر بودجه عمرانی خود یارانه نقدی پرداخت کرده است. وقتی اعتبار پروژههای عمرانی کاهش مییابد، پیمانکاران ناچار به کاهش نیروی کار هستند که نتیجه آن افزایش بیکاری، فقر و رکود اقتصادی است.
یک رویکرد اشتباه
دیگر اقتصاددان و تحلیلگر اقتصادی نیز رویکرد پرداخت یارانه به همه را مانند مسکن مهر و طرح سلامت یک رویکرد اشتباه دانست که به دلیل هزینههای هنگفتی که محل تامین مالی مشخص و درستی ندارند، تداوم پذیر نیستند.
هوشیار رستمی گفت: در سال ۱۳۹۲ با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، برای کاهش فشار مالی دولت و همچنین افزایش یارانه مستحقان واقعی، موضوع انصراف داوطلبانه یارانه بگیران و سپس شناسایی و حذف کسانی که استحقاق دریافت یارانه را ندارند، مطرح شد. به گفته رستمی، راه حل درست این بود که از ابتدا تنها آنانی که خود را مستحق یارانه میدانستند، ثبت نام میکردند و موظف به ارائه مدارک مثبت برای اثبات ادعای خود میشدند. وی ادامه داد: استحقاق سنجی یکایک جمعیت ۸۰ میلیونی ثبت نامی و حذف افراد بینیاز کار بسیار دشواری است که اجرای کامل آن نیازمند صرف وقت و هزینه بسیار است. این اقتصاددان همچنین مخالف طرح دسترسی به اطلاعات حساب بانکی یارانه بگیران برای سنجش استحقاق آنها است و میگوید: به جای اینکه دولت خواستار دسترسی به اطلاعات حساب بانکی یارانه بگیران برای سنجش استحقاق آنها در دریافت یارانه که مساله سرک کشیدن دولت به حریم خصوصی افراد را مطرح میکند، باید از کسی که خواهان دریافت یارانه است خواسته شود برای اثبات استحقاق خود، گردش حسابهای بانکی خود را در اختیار تصمیم گیران قرار دهد.
مردم چه میگویند؟
مردم در فضای مجازی در پاسخ به سئوالی در این خصوص که آیا با حذف یارانه ۱۰ میلیون نفر موافق هستید؟ شرایطی را برای اجرایی شدن این هدف اعلام کردند.
وضعیت اقتصادی آنقدر بغرنج شده که یارانه عددی به حساب نمیآید مثل اینه که یک سطل ۲۰ لیتری آب دستمون بگیریم و بگیم به نظرتون بریزیم دریاچه ارومیه پر شود یا نریزیم. این پاسخ یکی از کاربرن خبرآنلاین به این سوال است؛ با توجه به اینکه در حال حاضر غیرنیازمندان نیز یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی دریافت میکنند، آیا شما موافق حذف ۱۰ میلیون نفر یارانه بگیر هستید؟ بر اساس مصوبه کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۳۹۷، قرار شد در تبصره ۱۴ که مربوط به پرداخت یارانه به خانوارها است، رقم ۲۳ هزار میلیارد تومان پیشنهادی دولت به ۲۹ هزار میلیارد تومان افزایش یابد و به اینترتیب در سال آینده ۵۳ میلیون نفر میتوانند یارانه دریافت کنند. در مصوبه پیشین، منابع یارانه برای ۴۲ میلیون نفر پیشبینی شده بود. این اعداد به این معنا است که از جمعیت یارانه بگیران ۱۰ میلیون نفر کم خواهد شد. کاربران شبکههای اجتماعی اما در پاسخ به این سوال گلهگذاریهای فراوانی داشتند.
هر چند به نظر میرسد اکثریت با دریافت یارانه موافق هستند، اقلیتی که حذف یارانه را مجاز دانستند نیز معتقدند باید شروطی برای این حذف مد نظر قرار گیرد. حسین در این خصوص گفته است: قانون هدفمندی یارانهها رو خود مجلس تصویب کرده و حالا خودش میگوید خوب نیست با ید عوض شود؟ برای مردم فرقی نمیکند کدام مجلس بوده است. مجلس فعلی یا قبلی یا قبلتر… یک دولت میآید و میگوید هدفمند کنیم و مجلس هم تصویب میکند؛ دولت دیگری میآید و می گوید هدفمند نکنیم و مجلس هم یا تصویب میکند یا نه و این وسط هم مکررا از مردم میخواهند انصراف بدهند و نظر بدهند که حذف شود یا نه… این چه جور مملکت داری است؟ شهاب نیز گفته است: خدایااین مردم شدن عین موش آزمایشگاهی. هرروزیک تست برایشان انجام میدهند. یک روزبنزین سهمیهای وکارت، یک روزواریزپول نقدی به نام یارانه به حساب مردم وحالاقطع شدنش. شمارو به خدا دست ازسراین ملت بردارید.
کاربر دیگری نوشته است: یادمه اون وقتا هم که میگفتن باید یارانه غیرنقدی حذف بشه و به جاش یارانه نقدی به همه مردم داده بشه همین استدلال رو میکردن. میگفتن دادن یارانه غیر نقدی به بعضی اقلام و حاملهای انرژی اشتباهه و باید کلا حذف بشه و به جاش یارانه نقدی بدن. بعد میگفتن دم احمدینژاد گرم که چنین جراتی داشت و یارانه حاملهای انرژی و نان و… رو برداشت و قانون هدفمندی یارانهها رو عملی کرد. کلا تو این مملکت همش بدون کار کارشناسی و با آزمون و خطا عمل میکنن و بعد که میفهمن گند زدن میگن کلا این قانون اشتباهه وای کاش یکی جرات داشته باشه این قانون رو لغو کنه. یعنی صد رحمت به پت و مت. با این حال حذف یارانه موافقانی نیز داشت. خانمی گفته است: سلام اونهایی که نیاز ندارند ویارانه میگیرند درواقع ظلم به نیازمندان میکنند. به همین خاطر دولت ومجلس باید با راهکاری غیر نیازمندان را حذف کند.
به گزارش آرازآذربایجان به نقل از تیترامروز حمید نیز گفته است: بله موافقم واقعا خیلیها نباید یارانه بگیرند. بهتره حسابها و املاک هم کنترل بشه تا هرکس پول باد اورده اومد دستش سریعا مچش گرفته بشه و معلوم بشه از کجا اومده کاری که تو کانادا و امریکا میشه. حتی با گرونتر شدن بنزین تهران و ارزونتر شدن و بروز شدن حمل نقل عمومی هم موافقم. ماتفاوت ارزونتر شده حمل نقل عمومی هم از همون مقدار افزایش یافته بنزین تامین بشه.
نوشته شده توسط admin در سه شنبه, ۲۴ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۶:۳۸ ق.ظ