معمای دسترسی دلالان به منابع بانکی همچنان لاینحل است

حمیده قاسمی
گروه اقتصادی: خرید و فروش انواع تسهیلات و همکاری برخی شعب بانک ها به ویژه بانک مسکن با دلالان این وام ها در بازار پول بسیار سوال برانگیز است و در شرایطی صورت می گیرد که در شرایط عادی یک متقاضی وام با شرایط بسیار سختی از سوی بانک ها برای دریافت تسهیلات روبه رو است و باید دید که چگونه دلالان به راحتی به این منابع دسترسی دارند.
درتماس اول با آگهی که مربوط به پرداخت وام معادل ۸۰درصد ارزش ملک بود، به من گفته شد که باید در ابتدا ملک را خریداری کنم و سپس از این وام استفاده کنم زیرا این وام فقط به سند ملک اعطا شود. به این شکل که در ابتدا قراردادی با دفتر واسطه منعقد می‌شود که بر اساس آن تعهد می‌شود که متقاضی به یکی از بانک های خصوصی معرفی شود و روند دریافت وام مضاربه از این بانک انجام شود. پس از گرفتن مصوبه وام که برای بانک به معنای الزام در پرداخت وام است طی مدت حدود ۳الی ۴روز وام به حساب متقاضی واریز شود.
سود این وام ۱۸درصد است و باید هر ۴ماه و یا هر ۶ماه به بانک پرداخت شود، البته زمان‌بندی پرداخت سود این وام بستگی به نوع مصوبه نوشته شده دارد. یک ضامن دارای گواهی کسر از حقوق و نامه اشتغال به کار وام گیرنده نیز مورد نیاز است.
همچنین اصل وام باید پس از یک سال بازگردانده شود، اما در صورت عدم توان در بازپرداخت یک ساله می‌توان آن را به مدت ۵سال تمدید کرد. کارمزد این وام ۶تا ۸درصد است که در هنگام عقد قرارداد اولیه به صورت چک دریافت می‌شود، اما در قرارداد وصول چک منوط به دریافت قطعی وام می‌شود.
در تماس بعدی با یکی از این آگهی ها آقایی که خود را کارگزار بورس معرفی کرد، گفت: برای استفاده از وام ۱۲۰میلیون تومانی شرط تاهل وجود دارد و در غیر این صورت باید از وام ۸۰تومانی استفاده کنید.
وی در توضیح شرایط دریافت وام ۱۲۰تومانی افزود: سود این وام ۱۸درصد است و اقساط آن برای ۵سال اول ماهانه ۲میلیون و برای ۵سال دوم ماهانه ۱میلیون و ۸۰۰هزار تومان است و قولنامه و سند به صورت سه دانگ، سه دانگ برای زوجین نوشته و ثبت می‌شود.او همچنین با اشاره به این‌که این وام از بورس خریداری می‌شود و دریافت آن ۲۰روز طول می‌کشد، ادامه داد: از این ۱۲۰میلیون تومان مبلغ ۲۰میلیون هزینه اوراقی است که از بورس خریداری می‌شود و سند نیز تا تسویه کامل وام در گرو بانک باقی خواهد ماند، هزینه اوراق وام ۸۰تومانی نیز مبلغ ۱۳میلیون تومان است و از استفاده کننده وام چه وام متاهلی و چه مجردی فقط یک گواهی اشتغال گرفته خواهد شد.
وی در ادامه گفت که این وام در شعب بانک مسکن داده می‌شود و طبق عرف وام مسکن برای خرید ملک وام به نزدیکترین شعبه بانک مسکن انتقال می یابد.
با توجه به هزینه بالای اوراق برای دریافت وام مسکن، با آگهی مربوط به وام جانبازی تماس گرفتم؛ نرخ سود این وام ها ۴درصد و اقساطشان ۵۰۰تا ۶۰۰هزار تومان است.
یکی از فروشندگان درباره چگونگی دریافت این وام ها گفت: این وام‌ها را باید از جانبازان خریداری کرد، مبلغ وام ۸۵میلیون است که ۳۰میلیون سهم من و جانباز خواهد شد و ۵۵میلیون از آن به شما داده خواهد شد.
با شماره تلفن دیگری از بخش خدمات املاک در روزنامه تماس می گیرم، خانمی که تسط کاملی بر نوع نیاز مشتریان در تامین سرمایه داشت درباره نحوه تامین تسهیلات خرید مسکن، گفت: این جا یک شرکت تامین سرمایه است که تعدادی سرمایه گذار حقیقی با آن همکاری می کنند.
این افراد به میزان ۵۰درصد از ارزش ملک به شما وام پرداخت می کنند و هیچ محدودیتی وجود ندارد و تا ۱۰میلیارد تومان و حتی بالاتر نیز تامین می‌شود.
وی میزان اقساط وامی در حدود ۳۰۰میلیون تومان را برای وام معمولی ۲ و نیم میلیون تومان و برای وام مضاربه ای ۵میلیون تومان عنوان کرد و افزود: در ابتدا درباره ملک مورد نظر شما استعلام صورت می گیرد که حدود ۵روز زمان می برد. پس از کارشناسی ملک به اندازه ۵۰درصد ارزش کارشناسی ملک وام داده می‌شود و برای ضمانت سند به نام سرمایه گذار زده می‌شود. در ازای آن در دفترخانه مبایعه نامه برگشت توسط سرمایه گذار گذاشته می‌شود که پس از تسویه اقساط سند به مالک برگردانده شود.
خانم مشاور درباره سایر ضمانت ها و شرایط نیز گفت: باید یک فقره چک ضمانت نیز توسط وام گیرنده یا شخصی که او را ضمانت می کند نیز داده شود.
همچنین باید سند ملک تک برگ و سن ملک زیر ۲۰سال باشد و ملک در حومه شهر نباشد.او میزان کارمزد شرکت را ۱۰درصد بیان کرد که با یک محاسبه ساده روی یک وام ۳۰۰میلیونی به رقمی معادل ۳۰میلیون تومان رسیدم که آن هم رقم قابل توجهی بود و وقتی از زیاد بودن کارمزد صحبت کردم گفت: این میزان برای وام های کم این مقدار می‌شود و در فرمول محاسبه برای وام های سنگین تر رقم کمتری می‌شود.از طرفی در همه شرکت هایی از این دست کارمزد به همین شیوه محاسبه می‌شود.
وقتی از سایر خدمات شرکت سوال کردم گفت: بر روی ملک، خودرو، طلا و حتی سیم کارت کد یک نیز وام داده می‌شود که برای مورد آخر رقمی در حدود ۵ میلیون می‌شود که تنها ۵۰۰هزار تومان کارمزد دارد.در ادامه با آگهی های دیگری که خریدار وام بودند تماس گرفتم و اعلام کردم که صاحب وام صندوق یکم هستم. برای دریافت این وام باید ۴۰میلیون تومان نزد بانک مسکن سپرده گذاری شود تا پس از یک سال ۸۰میلیون تومان دریافت شود.
در اولین تماس، شعبه وام را محدوده خیابان آذربایجان معرفی کردم، صاحب آگهی با تمایل بسیار گفت: این منطقه مشتری زیادی برای خرید وام دارد، بنابراین وام را از من ۲۰میلیون تومان خریداری می کند.
او در پاسخ به پرسش من که نگران تعهدات پس از فروش وام نسبت به عدم پرداخت اقساط بودم گفت:خریدار وام پس از دو تا سه ماه اقدام به انتقال وام و سند خواهد کرد و این برای خریدار مهم تر تلقی می‌شود تا من.
دفاتر مشاوره وام رقم‌هایی بین ۱۸تا ۲۰میلیون تومان را بر اساس شعبه بانک اعلام کردند و درباره وام زوج_های جوان صندوق یکم گفتند: این وام مشتری زیادی ندارد، چون شرایط سخت گیرانه ای اعم از ارزش ملک و پایین تر از ۷۰متر نبودن متراژ ملک و غیره دارد که به درد متقاضیان خرید وام که اغلب توان خرید بیش از ۵۰الی ۶۰متر را ندارند، نمی خورد.