دو قطبي فقر و غنا؛ زاييده برنامه‌ريزي‌هاي غيرعلمي در اقتصاد
دو قطبي فقر و غنا؛ زاييده برنامه‌ريزي‌هاي غيرعلمي در اقتصاد
الهه جعفرزاده
گروه اجتماعي: يک جامعه‌شناس مي‌گويد: »سياست‌گذاري‌ها و برنامه‌ريزي‌هاي اشتباه در ايران، موجب کاهش ارزش پول ملي و مستولي‌شدن فقر و فلاکت در جامعه شده است. اين شرايط، جامعه را به سمت»هندي شدن« سوق مي‌دهد و ما مصاديق اين روند را طي سال‌هاي اخير شاهد بوديم و هستيم؛ چادر زدن در پارک‌ها يا اقامت در حاشيه خيابان‌هاي شهرهاي توريستي يکي از اين موارد است.«
طي سال‌هاي اخير، عوامل مختلفي در ايجاد يک فضاي دو قطبي در اقتصاد جامعه نقش داشته‌اند و ماحصل اين روند، رشد روزافزونِ دو قطبِ »غني« و »فقير« است و گويي طبقه »متوسط« ديگر در تقسيم‌بندي‌هاي اجتماعي-اقتصادي حرفي براي گفتن ندارد و رو به زوال مي‌رود.
چندي پيش نيز يکي از اعضاي هيئت مديره جامعه هتلداران ايران در صفحه شخصي خود در شبکه اجتماعي ايکس (توييتر سابق) در اين‌باره نوشت: »هتل‌هاي 4 و 5 ستاره و ويلاهاي بزرگ و گران‌قيمت در تمام تعطيلات کاملاً پر و هتل‌هاي 1/2/3 ستاره و ويلاهاي ميان‌رده و ارزان‌قيمت در تمام تعطيلات گذشته ظرفيت خالي داشتند. طبقه متوسطي ديگر وجود ندارد.«
در همين راستا، مرتضي خاکسار، کارشناس ارشد اقتصاد گردشگري، پژوهشگر و استاد دانشگاه، مي‌گويد: »با توجه به تدابير و سياست‌گذاري‌هاي نادرستي که طي چند سال اخير در کشور به کار گرفته شده، به نظر مي‌رسد ما هنوز نتواسته‌ايم عرصه رفاه و بستر عدالت اجتماعي را به گونه‌اي تأمين کنيم که عموم جامعه از حداقل تسهيلات زندگي برخوردار باشند. اين عدالت اجتماعي زماني ميسر مي‌شود که ما آن را در الفباي خواستن صرف کنيم.«
چرا ظرفيت هتل‌هاي 5ستاره در تعطيلات اخير پُر بوده است؟
خاکسار دليل مورد اقبال واقع شدن رزرو هتل‌هاي چهار و پنج ستاره را در تعطيلات اخير اينطور بيان مي‌کند: »ظرفيت اين هتل‌ها در نيم‌سال گذشته تا حدودي پر بوده است؛ چون به‌هرحال قشري هستند که وسع مالي کافي براي رزرو اقامتگاه‌هاي گران‌قيمت را دارند، اما اين فقط يک روي سکه است؛ روي ديگر اين است که عده‌اي ديگر نه‌تنها توان رزرو اين هتل‌ها را ندارند، بلکه وضعيت اقتصادي آنها پاسخگوي اجاره هتل‌هاي ارزان‌قيمت‌تر هم نيست؛ بنابراين يا ترجيح مي‌دهند به مسافرت نروند يا اگر رفتند، در پارک‌ها چادر بزنند. اين همان دليلي است که سبب شده در تعطيلات اخير، ظرفيت هتل‌هاي 1، 2 و 3 ستاره خالي بماند.«
دو قطبي فقر و غنا؛ ثمره برنامه‌ريزي‌هاي غيرعلمي
دکتر غلام‌حيدر ابراهيم‌باي سلامي، جامعه‌شناس گردشگري، ضمن آسيب‌شناسي اين پديده عنوان مي‌کند: »اساساً سياست‌گذاري‌ها و برنامه‌ريزي‌هاي اشتباه در ايران، موجب کاهش ارزش پول ملي و مستولي‌شدن فقر و فلاکت در جامعه شده است. چنين شرايطي، جامعه ايران را به سمت »هندي شدن« سوق مي‌دهد و ما مصاديق اين روند را طي سال‌هاي اخير شاهد بوديم و هستيم. چادر زدن در پارک‌ها يا اقامت در حاشيه خيابان‌هاي شهرهاي توريستي طي مسافرت‌هاي خانوادگي يکي از اين موارد است. حتي روي آوردن به موتورسواري، به‌جاي استفاده از ماشين‌هاي مناسب يا حتي گران‌قيمت نيز تصوير شهري ما را به خيابان‌هاي هندوستان تشبيه مي‌کند که در آن، جمعيت موتور سيکلت سواران بيشتر از اتومبيل‌سواران است.«او در خصوص کمرنگ شدن طبقه متوسط در دسته‌بندي اقشار جامعه تصريح مي‌کند:»اين يک واقعيت انکارناپذير است که فاصله فقير و غني در کشور ما بيش از حدِ تصور شده و ماهيت قشر متوسط رو به اضمحلال مي‌رود، شاخص‌هاي ضريب جيني هم اين حقيقت را به وضوح نشان مي‌دهند.«خاکسار نيز در اين‌باره اشاره مي‌کند: «طي يک دهه گذشته، اقليت ثروتمند جامعه روز به روز بزرگتر و طبقه متوسط روز به روز به طبقه ضعيف نزديکتر شد؛ تا جايي که مي‌توان گفت امروزه طبقه متوسط از تقسيم‌بندي‌هاي ما محو شده است. اين دو قطبي فقير-غني، زاييده تفکر غلط و برنامه‌ريزي غيرعلمي در اقتصاد است.«
رتبه پنجم ايران در اِکوتوريسم جهان
صنعت گردشگري در ايران از ظرفيت‌هاي بسيار بالايي براي رشد و گسترش برخوردار است. بر اساس گزارش سازمان جهاني گردشگري، ايران رتبه دهم جاذبه‌هاي باستاني و تاريخي و رتبه پنجم جاذبه‌هاي طبيعي يا اکوتوريسم را در جهان دارا است. نکته قابل توجه اين است که طبق آمار رسمي، کشور ما در زمينه جذب توريست فقط پنج صدم درصد از جمعيت يک و نيم ميلياردي گردشگران بين‌المللي را جذب مي‌کند.
خاکسار اين نکته را يک ضعف مديريتي در سيستم گردشگري کشور مي‌داند و اذعان مي‌کند: «گردشگري، يک صنعت سبز و بدون دود است، بديهي است که توسعه و رشد آن به آباداني اجتماعي و اقتصادي کشور کمک مي‌کند، اما متأسفانه ما برنامه مدوني براي توسعه و پيشبرد اين صنعت نداريم. طرح آمايش برنامه‌ريزي گردشگري در بدنه دولت، توسط هيچ وزيري تا کنون پيشنهاد نشده است؛ چون کميته‌هاي استاني، کميسيون گردشگري و فراکسيون گردشگري در مجلس اصلاً قوي عمل نمي‌کنند؛ در يک کلام وزرا و مسئولان آنها در امر گردشگري تخصص ندارند.«
تخصيص بودجه، ضرورتِ گردشگري پويا
اين کارشناس گردشگري معتقد است به منظور اينکه اقتصاد ايستا در حوزه گردشگري پوياتر شود، لازم است به وزارت گردشگري بودجه تخصيص داده شود و به صورت عادلانه بر اساس برنامه آمايش بين استان‌ها توزيع گردد.
به گزارش آراز آذربايجان به نقل از خبرآنلاين،او مي‌گويد: »اگر چرخ گردشگري کشور به خوبي بچرخد، ديگر سرويس‌دهي هتل‌هاي لوکس صرفاً به يک قشر خاص محدود نخواهد شد و عموم مردم قادر به رزرو آنها و دريافت خدمات خواهند بود. براي دستيابي به اين مهم، نياز به يک برنامه آمايش گردشگري بر اساس يک رنسانس علمي و برنامه‌ريزي کارشناسانه در بدنه وزارت گردشگري داريم تا بتوانيم شاهد عدالت و توزيع هرم گردشگري به‌طور هم‌سطح بين طبقات جامعه باشيم.«
تاریخ:
1403/06/24 09:49 ق.ظ
|
دفعات بازدید: 43 |
چاپ
صدور ۴۲۷ اخطاریه توقف تغییر کاربری‌های غیرمجاز در آذربایجان غربی
درباره آراز آذربایجان