آيا جنگ دوباره ميان ايران و اسرئيل در راه است

بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير اسرائيل، براي سومين بار طي دور دوم رياست‌جمهوري دونالد ترامپ عازم واشنگتن خواهد شد؛ سفري که هم‌زمان با گذشت بيست‌ويک ماه از جنگ بي‌پايان اسرائيل عليه غزه انجام مي‌شود. هنوز جزئيات اين سفر در هاله‌اي از ابهام قرار دارد و تحليل‌ها و گمانه‌زني‌ها به اوج خود رسيده است: آيا قرار است ترامپ و نتانياهو بالاخره خبر از يک آتش‌بس واقعي در غزه بدهند؟ آيا ممکن است سوريه نيز به قطار توافقات ابراهيم بپيوندد؟ يا شايد اين سفر به منزله صدور مجوز آمريکا براي عمليات گسترده‌تر اسرائيل عليه ايران باشد؟
شرط شوم ترامپ: کمک‌هاي نظامي در ازاي توقف پرونده‌هاي فساد نتانياهو
پيش از سفر بنيامين نتانياهو به واشنگتن، دونالد ترامپ با انتشار پيامي هشدارآميز در شبکه اجتماعي »تروث سوشال«، اعلام کرد اسرائيل با يک آتش‌بس 60 روزه موافقت کرده است. او خطاب به حماس تأکيد کرد که بايد اين شرايط را بپذيرد و هشدار داد در غير اين صورت »اوضاع وخيم‌تر خواهد شد.«ترامپ در واقع تلاش کرد با اين اظهارات، حماس را تحت فشار قرار دهد و بار ديگر بر روايت هميشگي خود مبني بر اينکه اين گروه سد راه صلح است، پافشاري کرد. اين در حالي است که حماس بار‌ها تصريح کرده تنها در صورتي حاضر به آتش‌بس خواهد شد که اين توافق به روندي براي پايان هميشگي جنگ و خروج کامل نيرو‌هاي اسرائيلي از غزه منجر شود. در مقابل، نتانياهو همچنان بر تداوم جنگ تا نابودي کامل حماس اصرار مي‌ورزد؛ هدفي که حتي فرماندهان ارتش اسرائيل نيز دستيابي به آن را از نظر نظامي غيرواقع بينانه مي‌دانند.
تا روز پنجشنبه، جزئيات مربوط به طرح پيشنهادي آمريکا براي آتش‌بس در غزه در شبکه‌هاي اجتماعي دست به دست شد، اما هيچ‌يک از طرفين نه اسرائيل و نه حماس به طور رسمي آن را نپذيرفته‌اند. بازي‌هاي ديپلماتيک ترامپ به همين جا ختم نمي‌شود؛ او به جاي استفاده از نفوذ نظامي آمريکا براي متوقف ساختن بمباران و محاصره انساني غزه، پيام ديگري مخابره کرد: شايد ادامه کمک‌هاي امنيتي واشنگتن به اسرائيل، به توقف رسيدگي‌هاي قضايي درباره فساد نتانياهو وابسته شود. ترامپ در»تروث سوشال« نوشت: »ايالات متحده سالانه ميليارد‌ها دلار براي پشتيباني و حفاظت از اسرائيل هزينه مي‌کند. ما ديگر حاضر به ادامه اين وضعيت نيستيم.«دونالد ترامپ با گره‌زدن آشکار کمک‌هاي نظامي آمريکا به پرونده‌هاي قضايي نتانياهو، بي‌سابقه‌ترين نوع دخالت در امور داخلي اسرائيل را رقم زده و عملاً قوه قضائيه اين کشور را تحت فشار قرار داده است؛ اقدامي که آشکارا به سود نخست‌وزير اسرائيل تمام مي‌شود. چنين موضع‌گيري‌هايي نه تنها براي تاثيرگذاري بر تصميمات نتانياهو طراحي شده، بلکه با معطوف‌کردن توجه رسانه‌ها و افکار عمومي جهان به مطالبات ترامپ، عرصه بازي را مطابق ميل او شکل مي‌دهد.
تيراندازي به گرسنگان؛ چهره واقعي بنياد بشردوستانه مورد حمايت اسرائيل
همزمان با اين تحولات، بحران انساني در غزه ابعاد تازه‌اي يافته است. »بنياد کمک‌هاي بشردوستانه غزه« (GHF)؛ نهاد مورد حمايت آمريکا و اسرائيل که اين هفته 30 ميليون دلار بودجه دريافت کرد با موج انتقاد و محکوميت جهاني رو‌به‌رو شد. پنجشنبه گذشته گزارش‌هايي منتشر شد که از تيراندازي پيمانکاران نظامي آمريکايي به سوي غيرنظاميان گرسنه حکايت داشت؛ مسئله‌اي که پيشتر نيز برخي سربازان ارتش اسرائيل از صدور دستور شليک به سوي فلسطيني‌هايي که براي دريافت غذا صف کشيده‌اند، خبر داده بودند.
بيش از 170 سازمان بين‌المللي فعال در حوزه حقوق بشر و کمک‌هاي بشردوستانه از جمله آکسفام، »کودکان را نجات دهيد« و پزشکان بدون مرز در بيانيه‌اي خواستار توقف فوري فعاليت »بنياد کمک‌هاي بشردوستانه غزه« شده‌اند. اين نهاد‌ها به کشته‌شدن دست‌کم 600 غيرنظامي فلسطيني در اطراف مراکز توزيع کمک اين سازمان اشاره مي‌کنند؛ قربانياني که از زمان آغاز فعاليت اين بنياد تحت حمايت ارتش اسرائيل جان خود را از دست داده‌اند.دولت سوئيس نيز با استناد به »تخلفات جدي عملياتي و حقوقي«، شعبه ژنو اين بنياد را منحل کرده است؛ تصميمي که همزمان با تداوم گزارش‌هاي مربوط به خشونت در محل فعاليت‌هاي اين سازمان اتخاذ شد. مجموعه اين رويداد‌ها گوياي آن است که روند کمک‌رساني انساني در غزه هر روز بيش از پيش به ابزاري سياسي و ميدان بازي قدرت تبديل مي‌شود و جان غيرنظاميان بيش از هر زمان ديگري در معرض خطر قرار گرفته است.
لغو تحريم‌هاي سوريه در ازاي عادي‌سازي با اسرائيل؛ بازي جديد ترامپ در خاورميانه
دونالد ترامپ همچنين نشان داده که قصد دارد دامنه توافقات ابراهيم را گسترش دهد. کارولين لويت، سخنگوي کاخ سفيد، اعلام کرد رئيس‌جمهور آمريکا در جريان ديدار اخير خود با احمد الشرع، رئيس‌جمهور جديد سوريه در عربستان سعودي، از اين رهبر اسلام‌گراي سابق خواسته تا مسير عادي‌سازي روابط با اسرائيل را در پيش گيرد؛ اقدامي که بلافاصله با لغو برخي تحريم‌هاي هدفمند واشنگتن عليه دمشق همراه شد. در همين حال، گيدئون سعر، وزير خارجه اسرائيل نيز با استقبال از گسترش توافقات ابراهيم به سوريه و لبنان، بار ديگر بر موضع تل‌آويو درخصوص بلندي‌هاي جولان تأکيد کرد.
دولت سوريه تأييد کرده است که گفت‌و‌گو‌هاي مستقيم و غيرمستقيم، با ميانجي‌گري امارات، ميان دمشق و تل‌آويو در جريان است. با اين حال، همانند بحث آتش‌بس در غزه، تلاش‌ها براي ورود سوريه به قطار عادي‌سازي بيشتر رنگ‌وبوي يک مانور سياسي به خود گرفته؛ چراکه تا زماني که پيشرفت ملموسي در خصوص حقوق فلسطيني‌ها يا رفع محاصره غزه حاصل نشود، هر توافقي تنها جنبه تبليغاتي براي ترامپ و نتانياهو خواهد داشت و هيچ تأثيري بر ريشه‌هاي بحران نخواهد گذاشت.در شرايطي که بازيگران منطقه‌اي خصوصاً کشور‌هاي عربي حاشيه خليج فارس با نگراني تحولات شکننده ميان تهران و تل‌آويو را رصد مي‌کنند، برخي رسانه‌هاي اسرائيلي گزارش داده‌اند که نتانياهو تلاش مي‌کند در اين سفر از ترامپ مجوز حمله مجدد به ايران را بگيرد. تقابل 12روزه اخير با ايران، موقعيت سياسي نتانياهو را تقويت کرده و او را در قامت رهبري جسور که مقابل ايران ايستاد، به تصوير کشيده است؛ نه نخست‌وزيري ناکام که نتوانست مانع حمله ? اکتبر حماس يا آزادسازي گروگان‌ها شود.
پس از آنکه نتانياهو در 11 ژوئن به سختي توانست از سد رأي عدم اعتماد عبور کند و ضعف سياسي‌اش آشکار شد، جنگ با ايران بار ديگر موقعيت خود را تقويت کند. برخي ناظران بر اين باورند که افزايش قدرت و استقلال سياسي نتانياهو شايد او را به سمت پايان دادن به جنگ غزه سوق دهد؛ چرا که اکنون کمتر از گذشته ناگزير به جلب رضايت افراطي‌ترين اعضاي ائتلاف خود است. با اين حال، گروهي ديگر هشدار مي‌دهند که همين اعتماد به نفس جديد، ممکن است نخست‌وزير اسرائيل را به سمت سياست‌هاي تهاجمي‌تر در سطح منطقه سوق دهد و در نهايت، بي‌ثباتي بيشتري براي خاورميانه رقم بزند.
به گزارش آراز آذربايجان به نقل از اقتصاد24، در نهايت، ممکن است ديدار روز دوشنبه چيزي فراتر از يک شوي سياسي پر سر و صدا و بي‌محتوا نباشد؛ آن هم در شرايطي که اسرائيل با تکيه بر تسليحات آمريکايي، همچنان مردم غزه را در محاصره و زير بمباران نگه مي‌دارد. تا زماني که ايالات متحده فشار واقعي و ملموسي براي توقف عمليات نظامي غيرقانوني، پايان دادن به جنايات و حرکت به‌سوي صلح و تحقق حقوق فلسطينيان وارد نکند، اين ديپلماسي پرهياهو نه‌تنها گره‌اي از بحران‌ها باز نخواهد کرد، بلکه صرفاً بر تنش‌ها و بن‌بست‌هاي موجود خواهد افزود.